Terörü onlar da yaşıyor

Geçtiğimiz günlerde yaşanılan terörist saldırılar tüm milletimizi, her yaştan vatandaşımızı etkiledi. Erişkinler bile yaşanılanları anlamakta, anlamlandırmakta ve kontrolü kaybetmemekte zorlanırken, çocukların çevrelerinden yardım almadan bu olumsuzluklardan etkilenmeden çıkmaları mümkün değil. Çocuklarımızın bazısı korktu, bazısı üzüldü, bazısı ebeveynlerine tedirginlikle sarılırken bazısı pek tepki vermedi. Ama bilinmelidir ki; çocuklarımızı ve bizi çok farklı duygu ve düşüncelere iten bu ve benzeri olayların-henüz sorunlarla baş etme yetenekleri gelişmemiş - taze zihin ve gönüllerde yaratacağı olumsuz etkileri en aza indirmek, hatta olumlu yönlere çevirmek görevi ve şansı da en çok ebeveynlerin elindedir.

Siz sakinseniz,

o da sakinleşir

Ebeveynler olaylar hakkında konuşarak akıl yönündeki etkileri, duyguları paylaşarak ve çocuğun kuvvetli hissettiği duygulara tahammül edip onları tamponlayarak duygu yönündeki etkileri normalleştirebilir ve bunların nasıl yapılacağını böylelikle çocuklarına öğretebilir. Ebeveynlerin, özellikle annenin duyguları ve tavırları çok önemlidir. Anne sakinse çocuk daha kolay sakinleşecek, anne korkulu ve huzursuzsa bu çocuğa hemen yansıyacaktır. İnsanların kanlı ve vahşet içeren olaylar karşısında heyecanlanması, korkması ve öfkelenmesi doğaldır. Bu duygular paylaşılarak ve ifade edilerek sakinleşir ve olgunlaşır. Çocukların bu duygularını sözel olarak veya beden diliyle ifade etmesi yüreklendirilmeli ve bu yolla bunun nasıl yapılacağı gösterilmelidir. Konuşmaktan kaçınmamalı önce çocuğun olaylar hakkında neler bildiği, olayları nasıl algıladığı anlaşılmalıdır. Bazen ebeveynler bunu nasıl yapacaklarını bilemediklerinden veya kendi hissettikleri duyguların yoğun olması yüzünden yapmakta zorlanır. Böyle durumlardan çocuğun kendisini yakın hissettiği kimselerden yardım istenebilir. Yakınlık derecesi çocuğun hislerini rahat dile getirmesi açısından önemlidir.

Tekrar tekrar izlemek korkuyu artırır

Söz konusu çocuklar olunca onların yaşlarına ve gelişim düzeylerine göre ne tür olaylarla karşılaştıklarına dikkat edilmelidir. Şahit olunanlar niteliklerine göre insan psikolojisini uzun zaman etkileyebilmektedir. Çocuğu en olumsuz etkileyebilecek şeyler ölümle, öldürmeyle, saldırganlıklarla ve cinsellikle ilgili olaylardır. Terör olaylarıyla ülkemizde yeni gündeme gelen neyin ne kadar ve nasıl gösterileceği daima ebeveynlerin denetiminde olmalıdır. Küçük çocuklar tekrar tekrar gösterilen olayları devam ediyor gibi algılayabilir. Daha büyükler ise tekrar tekrar izlenen zararlı görüntülerden bunalabilir ve ümitsizliğe kapılabilirler. Ebeveynler çocuklarının neye tahammül edebileceğini hissedebilirler ve uygun tavırlarla çocuklarına rahatsızlık vermeden bu denetimi sağlayabilirler.

Güvende hissetmelerini sağlamalıyız

Terör milletlerin güven duygularına zarar vermeye yöneliktir. İnsanoğlu temel güven duygusunu çocukluğunun ilk yıllarında kazanır ve erişkinliğe ulaşana dek güven duygusu olgunlaşır. Terör saldırılarından sonra çocuklarımıza güvende oldukları, önce aileleri sonrada devlet tarafından güvenlerinin ne pahasına olursa olsun sağlanacağı, polislerin bu konuda çaba harcadığı ve benzeri olayların tekrar etmemesi için çalıştıkları anlatılmalıdır. Dokunmak, sarılmak güveni tazelediğinden bedenle de çocuklarımıza kendilerini güvende hissetmelerini sağlamak olanaklıdır.