Yağlı tohumlara her yıl 3.5 milyar dolar

Dünya'da en fazla Türkiye'de en az üretilen yağlı tohum bitkisinin soya fasulyesi olduğunu biliyor musunuz?
Soya fasulyesi gıda sektörünün yanı sıra tutkal, mürekkep, sabun, benzin, böcek ilacı, alkol, plastik ve lastik gibi 400'ün üzerinde endüstriyel ürünün üretiminde kullanılıyor. Yağı alındıktan sonra geriye kalan küspesinin bol miktarda protein içerdiğinden, iyi bir hayvan yemi olarak özellikle kanatlı yemlerinde yüksek oranda yer alan harika bitki soyayı Türkiye maalesef değerlendiremiyor; daha doğrusu ekmiyor, ekemiyor...
Toplam soya üretiminin yüzde 86'sını ABD, Brezilya, Arjantin ve Çin gerçekleştiriyor. Türkiye ise 140 bin tonluk üretim yapıyor.
Ülkemiz, dünyada en değerli sanayi bitkisi olan soyanın yetişebilmesinde uygun koşullara sahip olmasına rağmen bu bitkilerden yeterince yararlanamıyor. 
Soya bitkisi, tanesindeki ortalama yüzde 18-20 yağ, yüzde 40 protein, yüzde 30 karbonhidrat, yüzde 5 mineral madde ve çok sayıdaki vitamin ile protein yapısında zengin ve değerli amino asitler bulundurması sebebiyle, harika bitki olarak anılıyor. Soya, insan beslenmesinin yanında, hayvan yemi olarak da kullanılıyor. Soya küspesinin, içerdiği yüksek orandaki protein nedeniyle kümes hayvanları için çok yararlı olduğu belirtiliyor Bu özelliklerinin yanında soya, sanayide de en çok kullanılan bitkiler arasında. Her yönüyle faydalı bir bitki olan soya, dünyanın en değerli sanayi bitkileri arasında yerini almıştır.
Dünya'da 200 milyon ton üretimle en fazla yağ elde edilen soyaya, Gıda Tarım ve Hayvancılık bakanlığının yeterince yönelmemesi elbette şaşırtıcı ve düşündürücü. Dünya bitkisel yağ tüketiminin yüzde 50'sinin soyadan karşılanıyor olması, Türkiye'nin bu ürüne özel önem vermesi gerektiğini ortaya koyuyor.
Her yıl milyonlarca dolar ödeyerek ithal
ettiğimiz soya Türkiye'de neden yeteri kadar üretilmez? 
Ülkemizin bitkisel yağ ve küspe açığı en üst seviyede sorun olarak karşımızda dururken, topraklarımız soya üretmeye gayet elverişli iken bu güzelim stratejik ürünü üretip niçin para kazanmayız? Dile kolay, yağlı tohumlara her yıl 3.5 milyar dolar ödüyoruz. Pekala üretim yaparak bu para her yıl kasamızda kalabilir. Bitkisel yağ açığı soya ile kapatılır. Eğer soya üretimini artıramazsak gıdada ve hayvancılıkta yeni krizlere hazırlıklı olmalıyız.
Bu meyanda soya ekiminden yemeklik yağ üretimine kadar olan süreçte gerçekçi strateji ve planlama yapılmalı, zaman geçirmeden uygulamaya sokulmalı. Soya ekim alanları genişletilmeli, üretim artırılmalı ve ithalat önlenmelidir. Soya üretiminin artırılması, hem döviz kaybını hem de çiftçinin yoksullaşmasını önleyecektir.
Tarımı stratejik algılayıp temelleri sağlam, sarsılmayan, değişmeyen bir devlet politikası haline getirip Milli Ekonomi Modeli'nin vazettiği düsturlar tarımın vazgeçilmezi olmalıdır.