Avrupa'nın enerjide yeni yol arayışı
28.10.2025 00:00:00 / Güncelleme: 28.10.2025 05:54:55
Küresel güç dengeleri yeniden şekillenirken, Avrupa enerji güvenliği ve jeopolitik istikrar arasında hassas bir denge arıyor. Ürdün–Akdeniz hattı gibi yeni enerji projeleri, bu dönemde umut kadar sorumluluk da getiriyor.
Almanya, Fransa ve Birleşik Krallık gibi büyük ülkeler, savunma stratejilerini yeniden gözden geçirirken aynı zamanda enerji bağımlılığını azaltmaya çalışıyor.
Bu durum, Avrupa'nın geleceğini ilgilendiren iki temel soruyu gündeme getiriyor:
"Yeni küresel güç dengelerinde Avrupa'nın rolü ne olacak?"
Çünkü enerji, çatışmanın değil, iş birliğinin anahtarı olabilir.
Avrupa'nın endişeli bekleyişi
Avrupa son yıllarda, güvenlik ve enerji alanında eşzamanlı bir dönüşüm yaşıyor.
Rusya-Ukrayna savaşı, enerji tedarikindeki kırılganlıkları açığa çıkardı.
Almanya, Fransa ve Birleşik Krallık gibi büyük ülkeler, savunma stratejilerini yeniden gözden geçirirken aynı zamanda enerji bağımlılığını azaltmaya çalışıyor.
Bu durum, Avrupa'nın geleceğini ilgilendiren iki temel soruyu gündeme getiriyor:
"Enerji güvenliği nasıl sağlanacak?"
"Yeni küresel güç dengelerinde Avrupa'nın rolü ne olacak?"
ABD, Rusya ve Çin üçgeninde Avrupa
Küresel rekabet bugün daha çok ekonomi, enerji ve teknoloji üzerinden yürütülüyor.
ABD, stratejik olarak müttefiklerini enerji bağımlılıklarından kurtulmaya teşvik ederken;
Rusya, enerji ihracatını Asya'ya yönlendiriyor.
Çin ise küresel yatırımlar yoluyla uzun vadeli ekonomik ağlar kuruyor.
Avrupa bu denklemde bir "denge aktörü" olmaya çalışıyor.
Ancak her yeni adım hem ekonomik maliyet hem de diplomatik sorumluluk getiriyor.
Ürdün–Akdeniz hattı: Yeni bir enerji köprüsü mü?
Bu bağlamda, Ürdün üzerinden Akdeniz'e uzanacak olası bir doğalgaz veya enerji hattı projesi dikkat çekiyor.
Proje, Avrupa'ya yeni bir enerji kaynağı sağlama potansiyeli taşıyor.
Ürdün'ün coğrafi konumu ve istikrarlı iç yapısı, bu fikri teknik olarak cazip kılıyor.
Hattın temel mantığı şu:
Basra Körfezi veya Irak'tan çıkan enerji kaynakları, Ürdün üzerinden Akabe Limanı'na;
Oradan deniz altı hattıyla Akdeniz'e, oradan da Avrupa'ya ulaşabilir.
Bu, Avrupa için "güneyden enerji akışı" anlamına gelir - Rusya dışındaki kaynaklardan yakıt temini demektir.
Potansiyel faydalar
Çeşitlenmiş enerji kaynağı:
Avrupa enerji tedarikini farklı yönlere yayarak fiyat dalgalanmalarına ve krizlere karşı direnç kazanır.
Bölgesel iş birliği:
Ürdün, Mısır, İsrail, Lübnan gibi ülkeler bu süreçte iş birliği platformları oluşturabilir. Bu da Orta Doğu'da istikrara katkı sağlar fakat mavi vatan konusunda Türk-Yunan bilek güreşi bu denklemi zorlayacaktır.
Ekonomik canlanma:
Enerji altyapısı yatırımları, Avrupa ve Akdeniz ekonomilerine yeni istihdam ve teknoloji imkanı sunabilir.
Karşısındaki zorluklar
Güvenlik ve finansman:
Bölgedeki jeopolitik hassasiyet, yatırımcı güvenini etkileyebilir.
Bu nedenle Avrupa Birliği'nin garantörlüğü ve çok taraflı bir finans yapısı gerekecektir.
Uzun vadeli dönüşüm:
Avrupa Yeşil Mutabakat hedefi gereği 2050'ye kadar karbon nötr olmayı planlıyor.
Bu nedenle yeni boru hattı projeleri, gelecekte hidrojen veya yeşil enerji taşıyacak biçimde planlanmalı.
Almanya ve Avrupa için anlamı
Almanya özelinde bakıldığında, enerji güvenliği artık sadece ekonomik değil, ulusal güvenlik konusu haline geldi.
Sanayinin devamlılığı, fiyat istikrarı ve iklim hedefleri aynı anda korunmalı.
Ürdün hattı gibi projeler, enerji arzında istikrar sağlayabilir ancak fosil yakıtlara bağımlılığı da yeniden gündeme getirebilir.
Dolayısıyla Avrupa'nın yaklaşımı "kısa vadeli rahatlama, uzun vadeli dönüşüm" dengesini kurmak olmalı.
Dünya nereye gidiyor?
Küresel düzeyde üç olasılık öne çıkıyor:
1. Yeni bloklaşma:
Büyük güçler arasında stratejik rekabet artar, ekonomik kutuplaşma derinleşir.
2. Denge politikası:
Devletler, enerji ve teknoloji alanında iş birliğiyle çatışmaları önlemeye çalışır.
3. Enerji diplomasisi:
Ürdün gibi tarafsız aktörlerin öncülük ettiği bölgesel iş birlikleri, yeni bir diyalog zemini yaratır.
En olası ve sürdürülebilir seçenek üçüncüsüdür:
Çünkü enerji, çatışmanın değil, iş birliğinin anahtarı olabilir.
Sonuç: Akılcı enerji politikası, barışın temelidir
Avrupa'nın önündeki yol zorlu ama net:
Enerjiyi sadece ekonomik bir kaynak değil, diplomatik bir araç olarak görmek gerekiyor.
Ürdün-Akdeniz hattı gibi projeler, bu yaklaşımın somut örnekleri olabilir.
Barışı korumanın en gerçekçi yolu, kaynakları paylaşabilmektir.
Enerji boru hattı aynı zamanda diyalog ve güven taşırsa, Avrupa hem ısınır hem huzur bulur.
Yorumlar
Yorum bulunmuyor.
Cem Bürüç / diğer yazıları
- Avrupa'nın enerjide yeni yol arayışı / 28.10.2025
- Trump'ın "kirli oyun" çıkışı ve Asya turu / 26.10.2025
- Rusya ile Amerika: Oyunda yeni hamleler - Türkiye'nin tavrı ve Kuzey Kore'nin gölgesi / 25.10.2025
- Kıbrıs üzerine eski uyarılar, yeni yönelimler / 22.10.2025
- Nadir topraklarda yeni dönem – G7’nin hamlesi ve Türkiye için dersler / 20.10.2025
- Kendi yolunu çizebilen Türkiye / 18.10.2025
- Narkoterör: Sessiz ve sinsi bir küresel tehdit / 17.10.2025
- Türkiye'nin yeni yön arayışı: Denge mi, bağımsızlık mı? / 16.10.2025
- Gazze ateşkesi: Ankara'nın ince diplomasisi, İsrail'in tereddütü ve büyük güçlerin hesabı / 15.10.2025
- Türkiye'nin dış politikasında denge arayışı: İki kutuplu dünyada akıllı diplomasi / 14.10.2025
- Trump'ın "kirli oyun" çıkışı ve Asya turu / 26.10.2025
- Rusya ile Amerika: Oyunda yeni hamleler - Türkiye'nin tavrı ve Kuzey Kore'nin gölgesi / 25.10.2025
- Kıbrıs üzerine eski uyarılar, yeni yönelimler / 22.10.2025
- Nadir topraklarda yeni dönem – G7’nin hamlesi ve Türkiye için dersler / 20.10.2025
- Kendi yolunu çizebilen Türkiye / 18.10.2025
- Narkoterör: Sessiz ve sinsi bir küresel tehdit / 17.10.2025
- Türkiye'nin yeni yön arayışı: Denge mi, bağımsızlık mı? / 16.10.2025
- Gazze ateşkesi: Ankara'nın ince diplomasisi, İsrail'in tereddütü ve büyük güçlerin hesabı / 15.10.2025
- Türkiye'nin dış politikasında denge arayışı: İki kutuplu dünyada akıllı diplomasi / 14.10.2025
