Azılı müşrik Übeyy b. Halef

Übeyy, İslam'a ve peygambere karşı düşmanlıkta kendisinden hiçte geri kalmayan Ümeyye b. Halef'in kardeşidir. İslam'ın azılı düşmanı olan bu iki kardeş Kureyş'in kollarından biri olan Cumahoğulları kabilesine mensuptu. Bu imansız Hz. Peygamberden o kadar nefret ediyordu ki, Peygamber Efendimizi öldürmek için sürekli fırsat kolluyordu

İçlerinde Übeyy b. Halef, Âs b. Vâil ve Velid b. Mugîre'nin de bulunduğu bir topluluk, öldükten sonra dirilmenin imkânsızlığını kendi aralarında konuşuyorlardı. Übeyy b. Halef:

"Muhammed'in 'Allah ölüleri mutlaka diriltecektir' dediğini duymuyor musunuz? Lât ve Uzzâ'ya andolsun ki, onunla tartışıp, onu yeneceğim!" dedi.

Übeyy eline aldığı çürümüş bir kemikle Peygamberimizin (saa) yanına geldi ve ona: "Ey Muhammed! Sen, çürüdükten sonra Allah'ın bu kemiği dirilteceğini mi söylüyorsun?" dedi. Peygamberimiz (saa):"Evet! Ben, bunu söylüyorum!" buyurdu.

Übeyy b. Halef: "Sen, çürüdükten sonra bu kemiği Allah'ın dirilteceğine inanıyor ve bunu mümkün mü görüyorsun?" dedi.

Kemiği elinde ufaladı, tozunu da Hz. Peygambere (s.a.a) doğru üfledi!  Sonra tekrar:

"Biz, öldükten ve şu çürümüş kemik gibi olduktan sonra tekrar mı diriltileceğiz? Ayrıca bizi kim diriltecek?"

Peygamberimiz (s.a.a): "Evet! Allah seni öldürecek! Bu kemik gibi olduktan sonra yeniden diriltecek ve seni cehenneme sokacak!" buyurdu.

Bu olay üzerine şu ayeti kerimeler nazil oldu. "İnsan, kendini bir nutfeden yarattığımızı görmedi mi ki; o açıktan açığa aşırı bir mücadeleci, kavgacı kesilmektedir! O, kendi yaratılışını unutarak, bize bir misal getirdi: 'Bu çürümüş kemiklere kim can verebilir? dedi. De ki: 'Onları, ilk defa yaratan, diriltecek! O, her yaratmayı hakkıyla bilendir. O, yemyeşil ağaçtan sizin için bir ateş çıkarandır. İşte bakınız: Ateşi ondan çakıp alıyorsunuz. Gökleri ve yeri yaratan, kendileri gibisini yaratmaya kadir değil midir? Elbette kadirdir! O, bütün kâinatı yaratandır. Her şeyi hakkıyla bilendir. Onun emri, bir şeyi dilediği zaman, ona ancak 'Ol! demesinden ibarettir. O da, oluverir! Her şeyin mülk ve tasarrufu kendi elinde bulunan Allah'ın şanı ne kadar yücedir, münezzehtir!" (Yasin: 36/77-83)

Hicret öncesinde suikast gecesi Efendimizin evini kuşatanlar arasında Übeyy de bulunuyordu. Bedir'de esir alınan oğlunu kurtarmak için Medine'ye geldiği sırada Hz. Peygamber'e kendisini öldürmek niyetiyle bir at beslediğini ve bu atın üzerinde onu öldüreceğini söyleyince Rasûlullah, "İnşallah sen o at üzerinde iken ben seni öldürürüm" demiştir.

Uhud savaşında azılı müşriklerden Abdullah bin Şihâb, Utbe bin Ebî Vakkas, Abdullah bin Kamîa ve Übeyy bin Halef bir araya gelerek Peygamber Efendimizin (saa) hayatına son vermek için sözleşip and içtiler. Bu kişiler hakkında Peygamber Efendimizin, "Allah'ım, onların hiçbirisi senesine ulaşmasın." diye bedduâ ettiği rivayet edilir. Sa'd bin Ebî Vakkas onlar hakkında şöyle demiştir: "Vallahi, Rasûlullah'ı vuran veya yaralayanlardan hiçbirinin üzerinden bir yıl geçmedi ve hepsi öldü. İbni Şihab'ı, Mekke yolunda ak benekli, dişi bir yılan ısırıp öldürdü. Übeyy b. Halef, bizzat Peygamber Efendimizin attığı mızrakla yaralanarak öldü. Utbe b. Ebî Vakkas'ı, Hatıb b. Ebî Belte öldürdü. Efendimizin yüzünü yaralayan İbni Kamîa ise, Uhud'dan Mekke'ye döndükten sonra davarlarının yanına gitti. Dağın en yüksek tepesinde davarını buldu. Önünü kesip tutmak isteyince, bir koç üzerine yürüyerek onu boynuzlarıyla toslaya toslaya didik didik edip parçaladı.

Bedir Harbinden önce Rasûlullah (sas) harp meydanında dolaşırken, "Burası Ebû Cehil'in, burası Utbe'nin, burası Ümeyye'nin, buralar da filânın ve filânın öldürülecekleri yerlerdir. Übeyy bin Halef'i de ben kendi elimle öldüreceğim" buyurmuştu.

Ebû Cehil, Utbe ve Ümeyye bin Halef, Peygamberimizin gösterdiği yerlerde öldürülmüşlerdi. Geriye Übeyy b. Halef kalmıştı. Uhud meydanında geçekleşen muharebede bazı Müslümanların gafleti ve emre itaatsizliği sonucunda savaşın seyri birden değişmeye başlamıştı. Halid b. Velid Ayneyn geçidindeki okçuların çoğunun yerini terk etmesini fırsat bilerek orduyu arkadan kuşatmış ve saldırıya geçmişti. Bu safhada artık Müslümanlar dağılmaya başlamış ve Hz. Muhammed'in öldürüldüğü haberiyle her şey allak bullak olmuştu.

Peygamberimiz (s.a.a), yanında Müslümanlardan bir toplulukla birlikte Uhud dağının eteğine gittiği sırada, Resûlullah'ı öldürmek için arayan Übeyy b. Halef Rasûlullah'ı gördü. Atının üstünde Efendimize yaklaştı ve "Ey Muhammed, Sen kurtulursan, ben kurtulmam!" diyerek bağırdı.

Rasûlullah'ın karşılık vermek için hareketlendiğini gören Übeyy kaçmaya başladı.

Peygamberimiz (saa) ona: "Ey yalancı! Nereye kaçıyorsun!?" diye seslendi ve elindeki mızrağı Übeyy'e doğru fırlattı. Mızrak müşriğin boynunu sıyırıp geçmiş ve Übeyy yaralanmıştı. Übeyy, aldığı darbenin tesiriyle atından yere düşüp yuvarlanmaya başladı. Acı içinde Mekkelilerin yanına döndü ve "Muhammed beni öldürdü" diye bağırdı.

Yarasının önemsiz olduğunu gören arkadaşları onun sözünü ciddiye almadılar ve korkulacak bir şeyi olmadığını söylediler. Bunun üzerine Übeyy onlara şunu söyledi: "Benim yaşadığım acılar diğer insanların başına gelseydi hepsi ölürdü. Hani o bana 'Seni öldüreceğim' dememiş miydi? Vallahi üstüme tükürseydi, tükrüğüyle bile beni öldürürdü!"

Übeyy çektiği acıdan bağırıp duruyordu. Sesi, sanki bir öküzün böğürmesi gibi çıkıyordu. Ebû Süfyân onu "Şu küçücük sıyrığa bu kadar bağırılır mı?" diye ayıpladığında Übeyy, ona da şöyle cevap verdi:

"Sen biliyor musun ki bu sıyrığı kim yaptı? Bu, Muhammed'in açtığı yaradır. Lât ve Uzzâ'ya yemin ederim ki, bu yaradan duyduğum acıyı bütün Hicaz halkına dağıtsalar, onların hepsi de yok olur."

Übeyy bin Halef Kureyşliler ile Mekke'ye dönerken, Mekke'ye altı mil uzaklıktaki Şerif mevkiinde, "susadım, susadım!" çığlıkları arasında pis bir şekilde geberip cehennemi boylamış oldu.