Seçim öncesi millete unutturulan ekonomik tablo yeniden gündeme oturmaya başladı.Türkiye'de vatandaş borçlu, şirketler borçlu, devlet borçlu? Türkiye'de bireyden devlete kadar her kesimin geleceği borçlarla ipotek altına alınmış durumda?Dilerseniz vatandaşların bankalara olan kredi borçları konusunda yapılan bir borç analizini aktararak ekonomik tabloyu gözler önüne sermeye çalışalım.2011 Haziran ayının başı itibarıyla bankaların toplam kredi miktarı 602 milyar TL oldu.Bu kredilerin yüzde 25'ini tüketici kredileri oluşturdu.Tüketici kredilerinin toplam miktarı 151 milyar TL. Geçen yılın Haziran ayında bu meblağ 108 milyar TL idi. Yani tüketicilerin kredi borcu 1 yılda yüzde 40 artmış.Tüketici kredilerinin 76 milyar TL'si ihtiyaç kredisi, 69 milyar TL'si konut kredisi, 6 milyar TL'si ise taşıt kredisi?Tüketici kredilerini adet bazında da aktaralım: İhtiyaç kredisi kullananların sayısı 7,8 milyon, konut kredisi 1,1 milyon, taşıt kredisi ise 311 bin?Vatandaşların cebinde 36 milyon adet kredi kartı var ve sadece kredi kartı borçları 47 milyar liraya yükselmiş durumda?Burası oldukça önemli, hane bazında borçlara bakıldığında her 100 hanenin 60'ı borçlu? Bunların ise 27'si borcunu ödeyemeyecek durumda?Peki, bu rakamlar neyi ifade etmektedir?Vatandaşların, şirketlerin ve hatta devletin krediye yönelmelerinin en büyük sebebi gelirlerinin yeterli olmamasıdır.Asgari ücret ve emekli maaşları açlık sınırının altındadır, memur maaşları normal bir yaşam için yeterli düzeyde değildir, ortalama memur maaşı yoksulluk sınırının yarısı kadardır, tarım kesimi zararına üretim yapmaktadır, esnaf kesimi para kazanamamaktadır?Kısaca vatandaşların yüzde 95'i yeterli bir gelir seviyesine sahip değildir. Zaten bunun neticesinde her 100 hanenin 60'ı borçludur, hatta Kamusen'in taptığı araştırmaya göre her 100 çalışanın 95'i borçludur.Tüketici kredilerinde miktarın 1 yılda 108 milyar liradan 151 milyar liraya çıkması yani yüzde 40 artması vatandaşların bu kadar gelirinde daralma olduğunun göstergesidir. Vatandaş aradaki açığı kapatabilmek için faizli kredi alarak borçlanma yoluna gitmiştir.Diğer önemli bir nokta, Merkez Bankası'nın tespitlerine göre -ki gerçek rakamlar bunun çok ötesindedir- 100 TL harcanabilir geliri olan bir vatandaşın birikmiş 41,2 TL borcu var. Birikmiş borçtan maksat, 100 TL'lik harcanabilir gelirin 41,2 TL'sinin artık bankalar tarafından ipotek altında olduğu gerçeğidir.Geçtiğimiz yıldan bu yana vatandaşlar, gelirleri eridiği için yüzde 40 daha fazla borçlanma yoluna gitmişler, şimdi ise gelirlerinin yüzde 41,2'si de ayrıca daralmış oluyor. Bir sonraki sene belki de borçlanmada artış oranı yüzde 100'ler seviyesinde olacak?Bunun yanında 100 TL'lik borcun 27 TL'sinin ödenemeyecek durumda olması oldukça vahim bir tablodur. Borcunu zamanında ödeyemeyenler için artık faiz oranı yüzde 1'ler seviyesinde değildir, yüzde 90'ları aşmaktadır. Başlangıçta cazip olarak görünen kredi koşulları artık bu kesim için kabus halini almıştır.Bu borçlanma tablosu çok yakın bir zamanda haciz davalarının çok daha fazla vuku bulacağının ispatıdır. Yani vatandaşlar neyi var neyi yok her şeylerini, çoğunluğu yabancı sermayedarlara ait olan bankalara kaptıracak.Feryatlar yükselecek ama vatandaş çözüm için yine bir dört yıl daha beklemek zorunda kalacak. 12 Haziran treni kaçtı, bir sonrakini bekleyecek. Tabii o zamana kadar dayanabilirse?
Murat Çabas / diğer yazıları
- Enflasyon ve cari açık bahanesiyle fakirleştiriliyoruz! / 19.04.2024
- Türkiye ekonomisi böyle gitmez! / 17.04.2024
- Sevgiliye vuslatın 4. yıl dönümü / 16.04.2024
- İngiliz gazetesinden Türk siyasetine ayar! / 09.04.2024
- ‘Boş tencerenin yıkamayacağı iktidar yoktur’ / 06.04.2024
- Seçimde katmerli adaletsizlik / 05.04.2024
- BTP oylarını artırdı / 03.04.2024
- Sandıktan ‘çözüm’ değil, ‘tepki’ çıktı / 02.04.2024
- Bu yerel seçimlerde değişime kapı açılacak! / 30.03.2024
- “Oyları böleceğiz, vatanı böldürmeyeceğiz” / 29.03.2024
- Türkiye ekonomisi böyle gitmez! / 17.04.2024
- Sevgiliye vuslatın 4. yıl dönümü / 16.04.2024
- İngiliz gazetesinden Türk siyasetine ayar! / 09.04.2024
- ‘Boş tencerenin yıkamayacağı iktidar yoktur’ / 06.04.2024
- Seçimde katmerli adaletsizlik / 05.04.2024
- BTP oylarını artırdı / 03.04.2024
- Sandıktan ‘çözüm’ değil, ‘tepki’ çıktı / 02.04.2024
- Bu yerel seçimlerde değişime kapı açılacak! / 30.03.2024
- “Oyları böleceğiz, vatanı böldürmeyeceğiz” / 29.03.2024