logo
15 TEMMUZ 2025

Boşnaklara dayatılan anlaşma Ukrayna’ya dayatılacak mı?

30.11.2022 00:00:00

Ukrayna'da bugün yaşanan çatışmalardan çok daha kanlı bir savaş, 30 yıl kadar önce Bosna Hersek'te yaşanmıştı.

Avrupa'nın göbeğinde yaşanan bu iki savaş arasında çok önemli bir fark var.

Ukrayna'daki hâlihazırda devam eden savaşta tüm taraflar Hristiyan, ancak 1990'lı yıllarda Bosna Hersek'te yaşanan savaşta taraflar Hıristiyan Sırp ve Hırvatlar ile Müslüman Boşnaklardı.

Taraflardan birinin Müslüman olması, Bosna'daki savaşa Batılı ülkelerin bakışlarında temel belirleyici unsurdu.

Dünyanın gözü önünde, Avrupa'nın göbeğinde özellikle Sırplar tarafından on binlerce Müslüman Boşnak hunharca katledildi ve soykırıma tabi tutuldu.

Hepimizin malumu sadece Srebrenitsa'daki soykırımda, BM Barış Gücü'ne sığınmış çoğu kadın, çocuk ve yaşlı 8 binden fazla silahsız Boşnak, Sırplar caniler tarafından katletmişti. 

Bosna Hersek'in batı ve güney kesimlerinde Hırvatlar ile doğu ve kuzeyde ise Sırplar ile mücadele eden Boşnaklar, savaşın ilk dönemlerinde büyük kayıplar verdi. Ne zamanki Boşnak Müslümanlar organize olup daha iyi savaşmaya ve Sırp ve Hırvatlara karşı önemli başarılar kazanmaya başladılar, o zamana kadar seyirci kalan Batılı ülkeler Dayton Anlaşması'nı gündeme getirdiler. 

Bosna Hersek'te 1992-1995 yıllarında yaşanan kanlı savaş, ABD'nin Dayton şehrinde 21 Kasım 1995'te paraf edilen ve 14 Aralık 1995'te Paris'te Bosna Hersek Cumhurbaşkanı Aliya İzetbegovic, Sırbistan Cumhurbaşkanı Slobodan Milosevic ve Hırvatistan Cumhurbaşkanı Franjo Tudjman tarafından imzalanan Dayton Barış Anlaşması ile son buldu.

Dayton'a göre, Bosna Hersek, nüfusunun büyük çoğunluğunu Hırvat ve Boşnakların oluşturduğu Bosna Hersek Federasyonu ile Sırp nüfusunun yoğun olduğu Sırp Cumhuriyeti ile özel statüdeki Brcko bölgesinden oluştu. Bosna Hersek Federasyonu kendi içinde 10 ayrı kantona ayrıldı. Kantonların her birinin kendi meclisi ve hükümetleri bulunuyor.

Dayton bir deli gömleğiydi…

Silahları susturmayı başarmış olsa da Bosna Hersek'e dünyadaki en karmaşık ve her an bozulmaya müsait siyasi sistemlerden birini getiren Dayton Anlaşması, Bosna Hersek'i siyasi anlamda tam bir kördüğümle baş başa bıraktı ve işlevsiz bir devlet haline getirdi.

Hatta Dayton'u Bosna Hersek'e giydirilen 'deli gömleği' olarak da nitelendirenler hiç de az değil.

Zaten Dayton'un adil bir anlaşma olmadığını Bosna'nın efsane lideri Aliya İzetbegoviç, "Bu adil bir barış değil, ancak savaşın devam etmesinden daha adil. İçinde bulunduğumuz bu durumda ve böyle bir dünyada daha iyi bir barış sağlanamazdı" şeklindeki sitemkâr sözleriyle ifade etmişti.

Nerden çıktı şimdi Dayton Anlaşması diye düşünenler olabilir.

Hemen yanıtını vereyim.

1995 yılında Bosnalı Müslümanlara zoraki dayatılan Dayton Anlaşması'nın bir benzerinin neden Ukrayna'ya dayatılmadığını merak ediyorum.

Sırpların ve Hırvatların işgal ve cinayetlerle elde ettikleri kazanımları yanlarına kâr bırakan Dayton Anlaşması'nın benzerinin Ukrayna'ya dayatılmamasının en önemli nedeni Ukraynalıların Hıristiyan olmalarıdır. 

Bugün Ukrayna'ya silah yığmak için seferber olmuş olan BM ve Batılı devletler Bosna savaşında kendini savunamasınlar diye Bosna Hersek'e silah ambargosu da uygulamıştı.

Prof. Dr. Haydar Baş Hocam, yıllar önce yaptığı bir tespitinde, 'Savaş meydanında gerçekte savaşanlar inançlardır' demişti. 

Batılı ülkelerin 30 yıl arayla Avrupa kıtasında yaşanan iki savaşta ortaya koydukları tavırlardaki en belirleyici unsur da inançları olmuştur.

Yorumlar
Yorum bulunmuyor.
Yorumlarınızı paylaşın

--
 
Orhan Dede / diğer yazıları
İsrail'in de dahil olduğu çatışmalar duracak mı?
Suriye yönetimi: Süveyda’da ateşkes ilan edildi
Özellikle gençler göç ediyor
2023'te göç veren İstanbul, geçen yıl göç aldı
"Seyirlik tehditlerini umursamadık"
Rusya'dan Trump'a şok cevap
15 Temmuz'un kara kutuları firarda
Türkiye onları neden getiremiyor?
İşte menfur eylemin ürkütücü boyutu
Darbe girişiminden bu yana kaç kişi tutuklandı?
Bu zafer millete ait
Üzerinden 9 yıl geçti
Kocaeli'de dehşete düşüren kaza
5 kişi hayatını kaybetti 1 kişi yaralandı
Grand Kartal Otel yangını davasında tanıklar dinlenildi
Detaylar iç acıtıcı!
İsrail'de koalisyon ortakları hükümetten ayrılıyor
Netanyahu mecliste çoğunluğu kaybedecek
Gazze'deki saldırılara katılan İsrail askeri intihar etti
Son 1 haftada 3. İntihar
Konya'daki orman yangını Isparta sınırına dayandı
Köylerde tedbir alındı
Unutturmayacağız!
Fethullah Gülen ve yapılanması hakkında Erdoğan’ı uyarmıştı
Adalet Bakanı Tunç, 15 Temmuz'u değerlendirdi
"Dünya bizi yalnız bıraktı"
Trump, AB'ye 1 Ağustos demişti
AB'den 72 milyar euroluk karşı hamle
Trump yine dünyayı tehdit etti
'Rusya ile ticaret yapan ülkelere ikincil yaptırımlar uygulanacak'
İsrail'in de dahil olduğu çatışmalar duracak mı?
Suriye yönetimi: Süveyda’da ateşkes ilan edildi
Özellikle gençler göç ediyor
2023'te göç veren İstanbul, geçen yıl göç aldı
"Seyirlik tehditlerini umursamadık"
Rusya'dan Trump'a şok cevap
15 Temmuz'un kara kutuları firarda
Türkiye onları neden getiremiyor?
İşte menfur eylemin ürkütücü boyutu
Darbe girişiminden bu yana kaç kişi tutuklandı?
Bu zafer millete ait
Üzerinden 9 yıl geçti
Kocaeli'de dehşete düşüren kaza
5 kişi hayatını kaybetti 1 kişi yaralandı
Grand Kartal Otel yangını davasında tanıklar dinlenildi
Detaylar iç acıtıcı!
İsrail'de koalisyon ortakları hükümetten ayrılıyor
Netanyahu mecliste çoğunluğu kaybedecek
Gazze'deki saldırılara katılan İsrail askeri intihar etti
Son 1 haftada 3. İntihar
Konya'daki orman yangını Isparta sınırına dayandı
Köylerde tedbir alındı
Unutturmayacağız!
Fethullah Gülen ve yapılanması hakkında Erdoğan’ı uyarmıştı
Adalet Bakanı Tunç, 15 Temmuz'u değerlendirdi
"Dünya bizi yalnız bıraktı"
Trump, AB'ye 1 Ağustos demişti
AB'den 72 milyar euroluk karşı hamle
Trump yine dünyayı tehdit etti
'Rusya ile ticaret yapan ülkelere ikincil yaptırımlar uygulanacak'
logo

Beşyol Mah. 502. Sok. No: 6/1
Küçükçekmece / İstanbul

Telefon: (212) 624 09 99
E-posta: internet@yenimesaj.com.tr gundogdu@yenimesaj.com.tr


WhatsApp iletişim: (542) 289 52 85


Tüm hakları Yeni Mesaj adına saklıdır: ©1996-2025

Yazılı izin alınmaksızın site içeriğinin fiziki veya elektronik ortamda kopyalanması, çoğaltılması, dağıtılması veya yeniden yayınlanması aksi belirtilmediği sürece yasal yükümlülük altına sokabilir. Daha fazla bilgi almak için telefon veya eposta ile irtibata geçilebilir. Yeni Mesaj Gazetesi'nde yer alan köşe yazıları sebebi ile ortaya çıkabilecek herhangi bir hukuksal, ekonomik, etik sorumluluk ilgili köşe yazarına ait olup Yeni Mesaj Gazetesi herhangi bir yükümlülük kabul etmez. Sözleşmesiz yazar, muhabir ve temsilcilere telif ödemesi yapılmaz.