logo
09 MAYIS 2025

Çanakkale Savaşını hazırlayan sebepler/ Ahmet Oğuz BAHADIR

03.02.2008 00:00:00
Boğazlar açılmadığı takdirde Rusya, ordusunun askeri gereksinimlerini kendi fabrikalarından karşılamak zorunda idi. Fakat ürettiği bu silah ve cephaneler, Alman ordusu karşısında yetersizdir. Bu nedenle Rus ordusunun asker kaybı çok fazladır, askeri gücü devamlı azalmaktadır. Ve bu durum Rusya'nın moralini bozmaktadır. Bu durumu fark eden Alman ve Avusturya diplomatları hemen atağa geçerler. Kendi müttefiklerinden Osmanlı Devletinin toprakları olan Boğazları Rusya'ya peşkeş çekerek barışa gitmek ve İtilaf devletleri gurubunu parçalamak isterler. Eski başbakanlardan Kont Vitte'de, Rus halkını barışa hazırlamakta idi. İngiltere ve Fransa'nın bu siyasi konulardan dolayı moralleri bozulur.Çar'ın 14 OCAK 1914'de Ortodoks yılbaşısı kutlama töreninde, Almanya ile barış kuşkularını yok edecek bir konuşma yapar. "Cesaretimi kaybettiğimi, Almanya'yı ezmek imkanına sahip olmadığımı, nihayet barış görüşmelerine girişmeyi düşündüğümü sandırmak için Petrograd'da bazı denemeler yapıldığını bilmiyor değilim. Bu söylentileri yayanlar alçaklardır. Almanya'nın adamlarıdır. Ancak onların ve tertiplerinin hiçbir önemi yoktur. Yalnız benim irademin önemi vardır ve emin olabilirsiniz ki o değişmeyecektir." Çar'ın bu konuşması İngiltere ve Fransa'yı rahatlatır. (Yusuf Hikmet Bayur Türk İnkılap Tarihi Cilt III kısım II).İngiltere, Mısır'ı 5 KASIM 1914'de kendi topraklarına katınca Osmanlı Devleti  Mısır için sefer hazırlıklarına girişir. 25 KASIM 1914'de Mısır'a sefer yapacağı  öğrenilir. Deniz Bakanı Çoçil, Osmanlı Devletini Mısır seferinden caydırmak için Çanakkale Boğazı'na bir deniz seferi yapılmasını önerir, 25 KASIM 1915. Savaşın ağırlığı batı cephesinde olduğu için Loyd Corc, Çoçil'in ikinci defa yaptığı bu  öneri ile ilgilenmez. Fakat İngiliz Savaş Şurası üyelerinden Sir Maurice Hankey, Çorçil'in önerisini bir raporla meclise sunar, 28 ARALIK 1914.Savaş şurası, Sir Maurice Hankey'in raporunu 31 ARALIK 1914'de Başbakanlığa  gönderir.2 OCAK 1915'de Petrograd'daki İngiliz Büyük Elçisi Sir Buchanan'dan Başbakan Kiçner'e bir tel gelir. "IV.Sibir kolordusu Varşova yolundadır, ona Çar'ın muhafız kolordusu da katılacaktır. Böylelikle Alman'lara yeniden saldırılabileceği ve bağlaşıklar cephesi yükünün hafifleyebileceği umuluyor. Halbuki Kafkaslılar'ın tabii savaş yeri Türk cephesidir. Bununla birlikte Büyük Dük, Lord Kiçner'in Türkler'in, Kafkasya'da Ruslar ile savaşan birliklerini, oradan geri çekmek zorunda bırakacak şayialar yaymak, bir deniz veya kara seferi hareketlerinde bulunup bulunulamayacağını sordu."(age)Başbakan  Kiçner, Rus Çarı'nın isteklerini değerlendirmek için Deniz Bakanı Çoçil ile konunun değerlendirmesini yaparak Çanakkale seferinin yapılmasına karar verir, 2 OCAK 1915.Amiral Fişer'de Çanakkale'den bir saldırıya geçilmesine taraftardır. Bu konuda hazırladığı bir savaş planı dahi vardır. Plan ve düşüncelerini 3 OCAK 1915'de savaş bakanına bildirir. Bu plan savaş komitesinde incelenir. Ayrıca Çanakkale önünde görevli olan İngiliz donanma komutanı Amiral Carden'den, Amiral Fişer planının uygulanması konusunda incelemelerde bulunarak bilgi vermesi istenir.5 OCAK 1915'de Amiral Carden istenen bilgileri gönderir:1-Çanakkale'nin bir baskınla zorlanılacağını zannetmiyorum.2-Birçok gemi tarafından girişilebilecek geniş hareketlerle orayı zorlamak mümkün olabilir.8 OCAK 1915'de İngiliz Savaş Komitesi, Amiral Carden'in bilgilerini ve savaş planını inceler. Donanma ve ordu işbirliğine dayanan askeri harekatın yapılmasına karar verilir. Amiral Carden'den Çanakkale Boğazı için zorlama planı istenir.Amiral Carden'in hazırladığı zorlama planı 11 OCAK 1915'de Londra'ya ulaşır. İngiliz Savaş Komitesinde incelenerek 13OCAK 1915'de uygulanması için kararlaştırılır. Karar şöyledir; "Amirallik Dairesi keza İstanbul'a ulaşmak amacı ile Gelibolu Yarımadasını topa tutmak ve ele geçirmek  için şubat ayında  bir deniz seferine hazırlansın."(age)18 OCAK 1915'de İngiltere Deniz Bakanı Çorçil, Fransız Deniz Bakanı Augagneure 13 OCAK 1915 tarihli İngiliz Savaş Meclisince karar altına alınmış olan Çanakkale Boğazı ve Gelibolu Yarımadasına yapılacak deniz seferini bildirir. "İngiliz Amiralliği Çanakkale'yi denizden zorlamaya karar vermiştir. Bu işde İngiliz gemilerinin önem ve sayısı Fransızlarınkinden çok olacağı ve zorlama tasarısı Amiral Carden'ce hazırlandığı için komuta işlerinde değişiklik yapılmıştır" (age)Çorçil, bu yazısında Fransa'dan Osmanlı kıyılarına bir sefer yapıldığı için sefer komutanlığı istemiştir. Çünkü 6 A?USTOS 1914 tarihli antlaşmaya göre Akdeniz'de Müttefik Devletleri donanması komutanı Fransız olacaktı. Yalnız bu  Antlaşma yapıldığı zaman Osmanlı Devleti tarafsızdı. 26-27 OCAK 1915 tarihlerinde yapılan yazışmalar neticesinde Donanma komutanlığı görevi Amiral Carden'e verlir.
Yorumlar
Yorum bulunmuyor.
Yorumlarınızı paylaşın

--
 
Misafir Kalem (A) / diğer yazıları
Tek parti döneminde tefecilik patladı
Son operasyonu Bakan Yerlikaya duyurdu
ABD büyükelçisinden 'Husilerle anlaşma' açıklaması
"İsrail'den izin almak zorunda değiliz"
Hindistan-Pakistan gerilimi, ABD'yi ilgilendirmiyormuş!
ABD Başkan Yardımcısı Vance açıkladı
ABD, Yemen'e 15 Mart'tan bu yana 1712 saldırı düzenledi
Bunlara 131 saldırıyla cevap verildi
Özel'den Özdil'e tepki
Armut gibi yürüyor demişti
Atatürk’ün hazırlattığı hutbeler
Allah’a kulluk ve hamd
Sudani ve Erdoğan ortak basın toplantısı yaptı
'Tansiyonu düşürmek için çalışıyoruz'
Süper Kupa formatı açıklandı
4 takımlı mücadele olacak
İşte yeni papa
Vatikan'a Amerikalı papa
Bahar Aksu'nun katili ve suç ortakları tutuklandı
Silahla defalarca ateş ederek öldürmüştü
Gerekçe polise mukavemet
CHP İstanbul İl Başkanı'na hapis talebi
En çok çocuklara zarar veriyor
Gürer: O madde mutlaka yasaklanmalı!
Sosyal medya kullanıcı sayısı artıyor
60 milyona yaklaştı
Duruşma ileri tarihe ertelendi
Ümit Özdağ hastaneye sevk edildi
Pakistan'dan kritik açıklama
'Hint uçaklarını J-10C ile düşürdük'
Tek parti döneminde tefecilik patladı
Son operasyonu Bakan Yerlikaya duyurdu
ABD büyükelçisinden 'Husilerle anlaşma' açıklaması
"İsrail'den izin almak zorunda değiliz"
Hindistan-Pakistan gerilimi, ABD'yi ilgilendirmiyormuş!
ABD Başkan Yardımcısı Vance açıkladı
ABD, Yemen'e 15 Mart'tan bu yana 1712 saldırı düzenledi
Bunlara 131 saldırıyla cevap verildi
Özel'den Özdil'e tepki
Armut gibi yürüyor demişti
Atatürk’ün hazırlattığı hutbeler
Allah’a kulluk ve hamd
Sudani ve Erdoğan ortak basın toplantısı yaptı
'Tansiyonu düşürmek için çalışıyoruz'
Süper Kupa formatı açıklandı
4 takımlı mücadele olacak
İşte yeni papa
Vatikan'a Amerikalı papa
Bahar Aksu'nun katili ve suç ortakları tutuklandı
Silahla defalarca ateş ederek öldürmüştü
Gerekçe polise mukavemet
CHP İstanbul İl Başkanı'na hapis talebi
En çok çocuklara zarar veriyor
Gürer: O madde mutlaka yasaklanmalı!
Sosyal medya kullanıcı sayısı artıyor
60 milyona yaklaştı
Duruşma ileri tarihe ertelendi
Ümit Özdağ hastaneye sevk edildi
Pakistan'dan kritik açıklama
'Hint uçaklarını J-10C ile düşürdük'
logo

Beşyol Mah. 502. Sok. No: 6/1
Küçükçekmece / İstanbul

Telefon: (212) 624 09 99
E-posta: internet@yenimesaj.com.tr gundogdu@yenimesaj.com.tr


WhatsApp iletişim: (542) 289 52 85


Tüm hakları Yeni Mesaj adına saklıdır: ©1996-2025

Yazılı izin alınmaksızın site içeriğinin fiziki veya elektronik ortamda kopyalanması, çoğaltılması, dağıtılması veya yeniden yayınlanması aksi belirtilmediği sürece yasal yükümlülük altına sokabilir. Daha fazla bilgi almak için telefon veya eposta ile irtibata geçilebilir. Yeni Mesaj Gazetesi'nde yer alan köşe yazıları sebebi ile ortaya çıkabilecek herhangi bir hukuksal, ekonomik, etik sorumluluk ilgili köşe yazarına ait olup Yeni Mesaj Gazetesi herhangi bir yükümlülük kabul etmez. Sözleşmesiz yazar, muhabir ve temsilcilere telif ödemesi yapılmaz.