logo
15 TEMMUZ 2025

Çöllerin oluşumuna neler etki eder?

Çöller, yılda 250 mm'den az yağış alan ve bitki örtüsünün çok az veya hiç olmadığı bölgelerdir

05.03.2024 11:07:00
Hasan Parlak
Çöllerin oluşumuna neler etki eder?
Çöllerin oluşumuna neler etki eder?
Çöller, yılda 250 mm'den az yağış alan ve bitki örtüsünün çok az veya hiç olmadığı bölgelerdir. Çöller, ekvatora yakın yerlerde, yüksek basınç alanlarında, kıtaların iç kesimlerinde veya dağların arkasında bulunabilir.

Çöllerin oluşumunda etkili olan başlıca faktörler şunlardır

Yüksek basınç alanları: Ekvatorun 30 derece kuzey ve güneyinde bulunan yüksek basınç alanları, havanın soğuyarak alçalmasına ve nemin azalmasına neden olur. Bu da yağışın azalmasına ve çölleşmenin oluşmasına yol açar. Örneğin, Sahra Çölü, yüksek basınç alanının etkisiyle oluşmuştur.

Yüzey şekilleri: Bazı yüzey şekilleri, su tutma kapasitesi düşük olduğu için çölleşmeye neden olabilir. Örneğin, kumlu çöller, kumun suyu tutma kapasitesinin düşük olması nedeniyle oluşur. Ayrıca, dağlar, havanın yükselerek soğumasına ve yağmur olarak yağmasına neden olur. Dağın arkasında kalan hava ise kuru ve yağışsız olur. Bu da yağmur gölgesi çölleri olarak adlandırılan çöllerin oluşmasına neden olur. Örneğin, Atacama Çölü, And Dağları'nın yağmur gölgesinde kalmıştır.

İklim değişiklikleri ve insan etkisi: İklim değişiklikleri, sıcaklıkların artmasına ve yağışların azalmasına neden olabilir. Bu da çölleşmeye neden olabilecek koşulları yaratır. İnsan etkisi ise, tarım, ormanlık alanların yok edilmesi, su kaynaklarının tükenmesi, aşırı otlatma ve aşırı nüfus gibi faaliyetlerle çölleşmeye katkıda bulunabilir. Örneğin, Avustralya'daki Büyük Kumsal Çölü, iklim değişiklikleri ve insan etkisinin sonucudur.

Rüzgarlar: Rüzgarlar, çöllerde kumul oluşumuna ve çöl yüzeyindeki kumların hareketine neden olur. Rüzgarla kalkan kum, kayaların yumuşak katmanlarını aşındırır. Dağlar rüzgarla aşınır ve ilginç, yassı tepeli yüksek kayalık şekilleri oluşur. Su, çölü şekillendirmede önemli bir rol oynar. Fırtına çıktığında su, kuru vadilerden sürüklenir ve toprağa akar. Bu da çölde erozyon ve sel oluşumuna neden olur.

Çöller, dünyanın en ilginç ve etkileyici yerlerinden biridir. Çöller, biyolojik çeşitlilik, jeolojik miras ve ekolojik dengenin korunması için de değerlidir. Çöller, aynı zamanda insanlık tarihi ve kültürü açısından önemli bir rol oynamıştır.

Çöller, hayvanlar ve bitkiler için zorlu bir yaşam ortamıdır. Ancak, bazı bitki ve hayvan türleri bu zorlu yaşam koşullarına adapte olmuştur. Örneğin, develer, çöl çekirgeleri, kobralar, akrepler ve tavşan fareleri gibi birçok canlı türü, çöllerde hayatta kalabilmek için uyum sağlamıştır.
Yorumlar
Yorum bulunmuyor.
Yorumlarınızı paylaşın

--
Adalet Bakanı Tunç, 15 Temmuz'u değerlendirdi
"Dünya bizi yalnız bıraktı"
Hüseyin Baş'tan 15 Temmuz mesajı
'Egemenlik milletindir'
Erdoğan, TBMM'de konuştu
'Millet şanlı bir destan yazdı'
İsrail'in de dahil olduğu çatışmalar duracak mı?
Suriye yönetimi: Süveyda’da ateşkes ilan edildi
Özellikle gençler göç ediyor
2023'te göç veren İstanbul, geçen yıl göç aldı
"Seyirlik tehditlerini umursamadık"
Rusya'dan Trump'a şok cevap
15 Temmuz'un kara kutuları firarda
Türkiye onları neden getiremiyor?
İşte menfur eylemin ürkütücü boyutu
Darbe girişiminden bu yana kaç kişi tutuklandı?
Bu zafer millete ait
Üzerinden 9 yıl geçti
Kocaeli'de dehşete düşüren kaza
5 kişi hayatını kaybetti 1 kişi yaralandı
Grand Kartal Otel yangını davasında tanıklar dinlenildi
Detaylar iç acıtıcı!
İsrail'de koalisyon ortakları hükümetten ayrılıyor
Netanyahu mecliste çoğunluğu kaybedecek
Gazze'deki saldırılara katılan İsrail askeri intihar etti
Son 1 haftada 3. İntihar
Konya'daki orman yangını Isparta sınırına dayandı
Köylerde tedbir alındı
Unutturmayacağız!
Fethullah Gülen ve yapılanması hakkında Erdoğan’ı uyarmıştı
Adalet Bakanı Tunç, 15 Temmuz'u değerlendirdi
"Dünya bizi yalnız bıraktı"
Hüseyin Baş'tan 15 Temmuz mesajı
'Egemenlik milletindir'
123456789101112131415
Adalet Bakanı Tunç, 15 Temmuz'u değerlendirdi
"Dünya bizi yalnız bıraktı"
Hüseyin Baş'tan 15 Temmuz mesajı
'Egemenlik milletindir'
Erdoğan, TBMM'de konuştu
'Millet şanlı bir destan yazdı'
İsrail'in de dahil olduğu çatışmalar duracak mı?
Suriye yönetimi: Süveyda’da ateşkes ilan edildi
Özellikle gençler göç ediyor
2023'te göç veren İstanbul, geçen yıl göç aldı
"Seyirlik tehditlerini umursamadık"
Rusya'dan Trump'a şok cevap
15 Temmuz'un kara kutuları firarda
Türkiye onları neden getiremiyor?
İşte menfur eylemin ürkütücü boyutu
Darbe girişiminden bu yana kaç kişi tutuklandı?
Bu zafer millete ait
Üzerinden 9 yıl geçti
Kocaeli'de dehşete düşüren kaza
5 kişi hayatını kaybetti 1 kişi yaralandı
Grand Kartal Otel yangını davasında tanıklar dinlenildi
Detaylar iç acıtıcı!
İsrail'de koalisyon ortakları hükümetten ayrılıyor
Netanyahu mecliste çoğunluğu kaybedecek
Gazze'deki saldırılara katılan İsrail askeri intihar etti
Son 1 haftada 3. İntihar
Konya'daki orman yangını Isparta sınırına dayandı
Köylerde tedbir alındı
Unutturmayacağız!
Fethullah Gülen ve yapılanması hakkında Erdoğan’ı uyarmıştı
Adalet Bakanı Tunç, 15 Temmuz'u değerlendirdi
"Dünya bizi yalnız bıraktı"
Hüseyin Baş'tan 15 Temmuz mesajı
'Egemenlik milletindir'
logo

Beşyol Mah. 502. Sok. No: 6/1
Küçükçekmece / İstanbul

Telefon: (212) 624 09 99
E-posta: internet@yenimesaj.com.tr gundogdu@yenimesaj.com.tr


WhatsApp iletişim: (542) 289 52 85


Tüm hakları Yeni Mesaj adına saklıdır: ©1996-2025

Yazılı izin alınmaksızın site içeriğinin fiziki veya elektronik ortamda kopyalanması, çoğaltılması, dağıtılması veya yeniden yayınlanması aksi belirtilmediği sürece yasal yükümlülük altına sokabilir. Daha fazla bilgi almak için telefon veya eposta ile irtibata geçilebilir. Yeni Mesaj Gazetesi'nde yer alan köşe yazıları sebebi ile ortaya çıkabilecek herhangi bir hukuksal, ekonomik, etik sorumluluk ilgili köşe yazarına ait olup Yeni Mesaj Gazetesi herhangi bir yükümlülük kabul etmez. Sözleşmesiz yazar, muhabir ve temsilcilere telif ödemesi yapılmaz.