RECEP BAHAR – MEKKE ÖZEL HABER Diyanet İşleri Başkanlığı’nın organizasyonu ile gittiğimiz Kutsal Topraklarda Azerbaycan, Türkmenistan, Kırgızistan, Kazakistan, Özbekistan ve Tacikistan’dan gelen hacı adaylarının sayılarının gittikçe arttığı dikkatlerimizi çekti. Oysa ilk defa Hac’ca gittiğim 1997 yılında herhangi bir kısıtlama olmamasına rağmen bu coğrafyadan Kutsal Beldeye gelenlerin sayısı yok denecek kadar azdı. Türk Cumhuriyetlerinden gelen hacı sayısı özellikle 2005 yılından itibaren artmaya başladı. Bu sene özellikle Kırgız kadın ve erkek hacı adayları sırtlarında ülkelerinin adının yer aldığı gri üniformalarıyla dikkat çekiyor ve Harem-i Şerif’te toplu olarak hareket ediyorlar. Tacik hacı adaylarıyla da yoğun olarak karşılaşmak mümkün. Azerbaycan’dan 2400 hacı adayı geldi Harem-i Şerif’te karşılaştığımız Azerbaycanlı hacı adayları, ülkelerinden bu yıl kutsal topraklara 2 bin 400 kişinin geldiğini dile getirdi. Azerbaycan’da ‘pul’u yani parası olanın herhangi bir kuraya girmeden istediği kadar Hac yapabildiğini işaret eden Azeri hacı adayları, Kabe’ye 5 kilometre uzaklıktaki bir otelde kaldıklarını ve 4 bin dolar ödediklerini dile getirdi. Azerbaycan’ın 7 bin kişilik Hac kotası bulunuyor. Kutsal Topraklarda sayıları artan bir başka ülke ise Tacikler... Tavafta ve Harem-i Şerif’in diğer alanlarında karşılaştığımız Tacikistan’dan gelen hacı adaylarının verdiği bilgiye göre, 7.7 milyon nüfuslu ülkeden gelen kişi sayısı 6 bin civarında. Onlar da kuraya girmeden gelmişler ve satın aldıkları hizmet paketine göre 4 - 5 bin dolar ödemişler. Özbekistan’dan 7 bin hacı adayı Yaşlı bir Özbek Amcanın bize verdiği bilgiye göre, Orta Asya Türk Cumhuriyetleri içinde 29.5 milyon nüfusla en kalabalık ülke olan Özbekistan’dan ise yaklaşık 7 bin hacı adayı Mekke’ye ulaştı. Normal koşullarda Özbekistan’ın 29 bin kontenjanı bulunuyor. Kırgızistan ise kendilerine tahsis edilen 5 bin kişilik kotayı önemli ölçüde doldurdu. Bu sene Kutsal Topraklara 4 bin 500 hacı adayı geldi. Kırgız hacı adayları, Kutsal Beldelerde bulunmanın ‘tarifsiz bir duygu’ olduğunu dile getirdiler. Türkmen hacı adayı göremedim Mescid-i Haram’da özellikle Türkmenistan’dan gelen hacı adayı aramadım ama maalesef göremedim. Mutlaka vardır ama hangi ülkeden geldiklerini ayırt edici kıyafetler giymemiş veya flama ile kimlik kartı takmamış olduklarından tespit edemedim. 16.2 milyon nüfuslu Kazakistan’dan (12 milyonu Müslüman) gelen hacı adayları da çok fazla dikkat çekmiyor. Bu ülkeden de yaklaşık 5 bin hacı adayının Mekke’ye ulaştığı belirtiliyor. Azerbaycan ve Orta Asya Türk Cumhuriyetlerinin Hac kotalarıyla ilgili İslam ülkeleri arasındaki uzlaşı kapsamında yaklaşık 67 bin kişilik Hac kontenjanı bulunuyor. Bu ülkelerdeki soydaşlarımız şimdilik bunun sadece yaklaşık 26 bin kişilik bölümünü doldurabiliyor. Aslında aldığımız bilgilere göre, Suudi Arabistan eski Sovyetler Birliği ülkelerine teşvik amacıyla şu anda kota da uygulamıyor. Bu ülkelerden isteyen istediği kadar Hac’ca gidebiliyor. Suudi Arabistan makamları söz konusu açıkta kalan kotayı Türkiye ve İran gibi Hac için yüksek başvuru olan ülkeler arasında paylaştırmıyor. Suudi otoriteler, zaman zaman ek kontenjan uygulamasıyla dolmayan kotaların bir bölümünü bazı ülkelere aktarıyor.