logo
01 MAYIS 2025

Mustafa Kemal ile beraber hareket dönemi-I

09.12.2020 00:00:00
'Mustafa Kemal ile beraber hareket dönemi-I' seslendirme dosyası:

"Erzurum Kongresi'nde bir Temsil Heyeti meydana gelmişti. Ancak Kuvva hareketinin düzene girmesi, Sivas Kongresi'nde ve bu kongreyi izleyen kumandanlar toplantısında ele alındı. (16-20 Kasım 1919). Şevket Süreyya Aydemir, özellikle güney cephelerinin bu tarihe kadar kendi başına hareket ettiğini yazar: "O kadar ki, Sivas Kongresi'nde güney illerinden, hele savaş halinde bulunan cephelerden temsilciler bile yoktu." (Aydemir, 2017, c.2, s.168).

4 Aralık'ta Kayseri'de Ali Fuat Paşa, çalışmaları sonucunda Adana Umum Kuvva-yi Milliye, Antep Kuvva-yi Milliye cepheleriyle ilk birliği sağladı.  Mustafa Kemal, Samsun'a çıktığında, onu ilk karşılayanlar da din adamları olmuştur: "… Hasta olan mutasarrıf evinden çıkmadığı için 9. Ordu Müfettişini karşılamaya gelememiştir. Belediye reisi yok… Vekalet eden zat da Çarşamba'da arazisinin bulunduğu köydedir. Belediye meclisinden bir zat Hacı Molla, Atatürk'e şehir namına, 'hoş geldiniz' diyor." (Enver Behnan Şapolyo, Kemal Atatürk ve Millî Mücadele, 3. Baskı, İstanbul, 1959, s.312).

"… 25 Mayıs 1919 akşamüstü Havza'ya geldi. Ertesi gün başlarında ulemadan Hacı Mustafa Efendi'nin bulunduğu bir heyet kendisini ziyaret ederek memleket meseleleri hakkında görüşmelerde bulundular. Bu zatlar, diğer bir gece belediye reisinin evinde toplanarak Müdafaa-i Hukuk Heyeti'ni teşkil ettiler." (Şapolyo, 1959, s.315).

Samsun'a çıkıştan kısa bir süre sonra Mustafa Kemal, 1 Haziran 1919'da Diyarbakır, Erzurum, Van, Bitlis, Sivas, Erzincan, Kayseri illerine çekilen telgraflarda Vilayet-i Şarkiye Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti'nin il merkezleri ile mutasarrıflıklarda ve yörelerinde örgütleri var mı şeklinde telgraflar çekmiştir." (Nutuk, 1989, c.3, s.1205, belge 3).

Bunlar Erzurum'da yapılacak kongrenin de hazırlığı olmaktadır. 20 Mayıs'a Sadaret'e gönderiği telgrafla, İzmir'in Yunanlılar tarafından işgalinin ordu ve miletçe kabul edilemeyceğini bildirmişti. (Atatürk ile İlgili Arşiv Belgeleri, s.26).

Ağustos 1919'da Trabzon ve yöresindeki önemli faaliyetlerden birisi  İstanbul'dan gönderilen Tahkik Heyeti'nin çalışmaları olmuştur. Tahkik Heyeti'nin 22 Ağustos tarihli raporunda; bölge halkının Pontus ve Ermeni hükûmetlerinin teşkili tehlikesine karşı resmi izinle cemiyetler kurdukları, İzmir'in işgali üzerine Erzurum'da bir kongre toplayarak bazı kararlar aldıkları, yörede siyasî amaçla kurulmuş hiçbir Müslüman çetesinin bulunmadığı, Rumların teşkil ettiği çetelerin bulunduğu ifade edilmiştir. (Özel, 1961, s.85-86).

Şeyhülislam Dürrizade es-Seyyid Abdullah Efendi'nin yazdığı  fetvaya karşılık, Mustafa Kemal'in hazırlattığı; "Millî fetva metnini telgrafla öğrenip, hemen katılan müftüler arasında Tirebolu Müftüsü Ahmet Necmettin, Maçka müftüsü Kamil Efendiler de yer almış, Trabzon Kadısı Süleyman Sırrı Efendi de fetvayı desteklemişti." (Naşit Hakkı Uluğ, Siyasi Yönleriyle Kurtuluş Savaşı, Milliyet Yayınları, İstanbul, s.207-208)." (Prof. Dr. Haydar Baş, Hoş Geldin Atatürk). 

(devam edecek…) 

Yorumlar
Yorum bulunmuyor.
Yorumlarınızı paylaşın

--
 
Gökhan Demir / diğer yazıları
Kurum 'yok' dedi, Uraloğlu 'yapacağız' dedi
Bakanların Kanal İstanbul çelişkisi
Aylık yüzde 3,21, yıllık 47,21!
İstanbul'un nisan enflasyonu açıklandı
Silahlanma rekor seviyede!
Askeri harcamalarda son 36 yılın rekoru
'Emeğiyle yaşayan herkese saygıyla'
BTP lideri Hüseyin Baş'tan 1 Mayıs mesajı
Taksim'e gitmek isteyenlere polis müdahalesi
Çok sayıda kişi gözaltına alındı
Filistinlilere yardımı engelliyorlar
Kendileri için ‘yardım’ istiyorlar
Taksim kapatıldı
1 Mayıs alarmı
Kadıköy'de 1 Mayıs alarmı
Polis yoğun güvenlik önlemi aldı
"Kanal İstanbul çevreye büyük bir ihanet"
CHP lideri Özel Başakşehir'de konuştu
İsrail, Fransız heyeti Batı Şeria'ya sokmadı
"Kabul edilemez bir müdahale"
BM: Gazze'deki bebekler temel gıdalardan yoksun
Filistinlilerin çoğu temiz suya ulaşamıyor
Trump, Ukrayna ile ekonomik ortaklık anlaşmasını değerlendirdi
"Kiev için güvenlik garantisi"
Kentsel dönüşüm destekleri değişti
Karar Resmi Gazete'de
Rize'de feci kaza
Otomobil takla attı: 3 ölü, 2 yaralı
İstanbul'da bazı yollar trafiğe kapatıldı
Toplu taşımayı kullanacaklara dikkat!
Kurum 'yok' dedi, Uraloğlu 'yapacağız' dedi
Bakanların Kanal İstanbul çelişkisi
Aylık yüzde 3,21, yıllık 47,21!
İstanbul'un nisan enflasyonu açıklandı
Silahlanma rekor seviyede!
Askeri harcamalarda son 36 yılın rekoru
'Emeğiyle yaşayan herkese saygıyla'
BTP lideri Hüseyin Baş'tan 1 Mayıs mesajı
Taksim'e gitmek isteyenlere polis müdahalesi
Çok sayıda kişi gözaltına alındı
Filistinlilere yardımı engelliyorlar
Kendileri için ‘yardım’ istiyorlar
Taksim kapatıldı
1 Mayıs alarmı
Kadıköy'de 1 Mayıs alarmı
Polis yoğun güvenlik önlemi aldı
"Kanal İstanbul çevreye büyük bir ihanet"
CHP lideri Özel Başakşehir'de konuştu
İsrail, Fransız heyeti Batı Şeria'ya sokmadı
"Kabul edilemez bir müdahale"
BM: Gazze'deki bebekler temel gıdalardan yoksun
Filistinlilerin çoğu temiz suya ulaşamıyor
Trump, Ukrayna ile ekonomik ortaklık anlaşmasını değerlendirdi
"Kiev için güvenlik garantisi"
Kentsel dönüşüm destekleri değişti
Karar Resmi Gazete'de
Rize'de feci kaza
Otomobil takla attı: 3 ölü, 2 yaralı
İstanbul'da bazı yollar trafiğe kapatıldı
Toplu taşımayı kullanacaklara dikkat!
logo

Beşyol Mah. 502. Sok. No: 6/1
Küçükçekmece / İstanbul

Telefon: (212) 624 09 99
E-posta: internet@yenimesaj.com.tr gundogdu@yenimesaj.com.tr


WhatsApp iletişim: (542) 289 52 85


Tüm hakları Yeni Mesaj adına saklıdır: ©1996-2025

Yazılı izin alınmaksızın site içeriğinin fiziki veya elektronik ortamda kopyalanması, çoğaltılması, dağıtılması veya yeniden yayınlanması aksi belirtilmediği sürece yasal yükümlülük altına sokabilir. Daha fazla bilgi almak için telefon veya eposta ile irtibata geçilebilir. Yeni Mesaj Gazetesi'nde yer alan köşe yazıları sebebi ile ortaya çıkabilecek herhangi bir hukuksal, ekonomik, etik sorumluluk ilgili köşe yazarına ait olup Yeni Mesaj Gazetesi herhangi bir yükümlülük kabul etmez. Sözleşmesiz yazar, muhabir ve temsilcilere telif ödemesi yapılmaz.