Yargının kafası karıştı

4471 sayılı Yasa ile idam cezasının "savaş ve çok yakın savaş tehdit halleri" dışında kaldırılmasının ardından Yargıtay'ın bazı ceza dairelerinde ve yerel mahkemelerdeki ölüm cezalarına ilişkin dosyalar ele alınmaya başlandı. Yargıtay'ın ceza daireleri ve yerel mahkemelerin tamamı, verilmiş tüm idam cezalarını son çıkan yasa gereği müebbet ağır hapis cezasına dönüştürüyor. Bu konuda uygulamada herhangi bir tereddüt yaşanmıyor.

Tartışma konusu oldu

Ancak, uygulamada, TCK'nın "ceza ehliyetinin olmaması", "tahrik", "yaş küçüklüğü", "takdiri indirim nedeni" ve "eylemin teşebbüs halinde kalması" gibi durumlarda daha önceki kararda uygulanan ceza indiriminin hangi ceza üzerinden yapılacağı tartışma konusu oldu. Bazı yerel mahkemeler, cezanın ilk halini dikkate alarak idam cezasını son yasa değişikliği gereği müebbet ağır hapis cezasına dönüştürüyor ve eğer ilk kararda indirim maddeleri uygulanmışsa TCK'da öngörülen indirim miktarlarını müebbet ağır hapis cezası üzerinden yapıyor.

Farklı cezalar çıkıyor

Yargıtay'ın 1. ve 9. ceza daireleri ise sonuçta verilen cezaya bakıyor. Daireler, ilk ceza olan idamı müebbet ağır hapise dönüştürüp, bunun üzerinden indirim maddelerini uygulamıyor. Bu durumda, yerel mahkemeler ile Yargıtay'ın uygulaması sonuçta farklı ceza miktarlarının ortaya çıkmasına neden oluyor. Örneğin, bir kişi idam cezasına çarptırılmış ve TCK'nın "takdiri indirim nedenlerini" düzenleyen 59. maddesi uygulanarak bu ceza müebbet ağır hapis cezasına dönüştürülmüşse, bazı yerel mahkemeler, idamı kaldıran yeni yasaya göre, cezayı önce idamdan müebbet ağır hapis cezasına dönüştürüyor, daha sonra 59. maddeyi uygulayarak 30 yıl ağır hapis cezasına indiriyor.

Başsavcılığın itirazı

Uygulamada ortaya çıkan bu karışıklığı gidermek için Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı, Yargıtay 9. Ceza Dairesi'nin Sivas Olayları Davası'nda 3 sanık yönünden temyiz incelemesi yaparken verdiği karara bir sanık yönünden itiraz etti. 9. Ceza Dairesi, Ali Kurt ve Mevlüt Atalay'a "Anayasal düzeni zorla bozmaya kalkışmak" suçundan verilen idam cezasını, son yasaya göre "müebbet ağır hapis cezasına" dönüştürerek onadı. Yargıtay Ceza Genel Kurulu, yaşanan bu karışıklığı önümüzdeki günlerde ele alarak bir sonuca bağlayacak. Genel Kurul'un vereceği karar bağlayıcı nitelik taşıyacak.