logo
25 TEMMUZ 2025

Balon ekonomiler

15.05.2006 00:00:00
Hükümetler, icraatlar ve ekonomiler için sıkça kullanılan "balon" benzetmesi oldukça anlamlı, bir o kadar da ibret vericidir. Balonu şişirirsiniz nefesiniz yettiği kadar, ortaya muazzam bir görüntü çıkar. Uzaktan bakınca "ne kadar da ihtişamlı" diye içinizden geçirirsiniz ama nihayetinde o bir balondur ve bir iğne ucu temasıyla patlayacak kadar da gerçek ihtişam ve kudretten uzaktır. Balondan ekonomiler de böyledir, görüntüde her şey tıkırında görünür, büyüme rakamları, enflasyon oranları, bütçe hesapları vesair her şey yolunda görünür ama gerçekler öyle değildir.Balon ekonomilerin kaderi, bir balondan farksızdır. Nasıl ki balonu şişiren nefesin sahibi o balonu istediği anda patlatma kudretine sahipse, balon ekonomilerin akıbetleri de o ekonomiyi şişiren iradenin bir el hareketine bağlıdır. AKP hükümeti işbaşına geldiği günden bu yana- ve hatta daha işbaşına gelmeden- IMF'ye bağlılığını deklare etmişti. Yaklaşık 3 buçuk yıldır uygulanan IMF politikalarıyla Türk ekonomisinin gerçek çökmüş görüntüsü bir şekilde kamuoyundan gizlenmeye çalışıldı. Ekonominin içler acısı halini normal vatandaş kendi cebindeki yangından dolayı zaten biliyordu ama ulusal ölçekte bu çöküşün ortaya çıkması için bir kıvılcım gerekiyordu. Nihayetinde Türk ekonomisi de IMF tarafından şişirilen bir "balon ekonomisiydi" ve o balonun patlaması da uzak bir ihtimal değildi. Bu bakımdan Cuma günü ekonomide yaşanan ciddi dalgalanmalar dikkatle irdelenmeli ve sonuçlarının nereye uzanacağı iyi hesaplanmalı. Bugüne kadar durgun bir seyir izleyen döviz fiyatları bir anda son bir buçuk yılın en yüksek seviyesini gördü, faizler çıldırdı, borsa tepetaklak oldu. Yabancı yatırımcının dövize hücum etmesi sonucu dolar, YTL karşısında yüzde 3.6 değer kazandı, doğal olarak YTL de son bir buçuk yılın en düşük seviyesini gördü.Türkiye'de bir günde döviz-borsa-faiz üçgeninde yaşanan bu zikzaklı gelişmeler, ekonomik dengelerin sığlığını gösterdiği gibi, kontrolün de başka güçlerin elinde olduğunu ortaya koymuş oluyor. Hükümetin açıkladığı ekonomik rakamların gerçeklerden ne kadar uzak olduğu ve hepsinden önemlisi, Türk ekonomisinin "bir günde çökebilme" potansiyeline sahip olduğunu da Türk kamuoyu net bir şekilde gözlemledi. Ekonomideki bu içler acısı durumla ilgili değişik yorumlar yapılıyor. Cari açıktaki hızlı artışın devam etmesi, yabancı yatırımcının pozisyon sıkıntısı karşısında hükümetin tedbir almaması, yüksek nisan enflasyonu, Sosyal güvenlik vetosu, FED'in faiz artırımı endişesi ve Cumhurbaşkanlığı seçimleriyle ilgili üretilen senaryolar?Ekonomik çöküşe böyle ekonomi-politik sebepler bulmak zor değil. Çünkü Türkiye bu tip gelişmelerin bolca yaşandığı ve kriz senaristlerinin malzeme bulmakta güçlük çekmeyeceği bir ülke. Fakat ekonomide bugün yaşadığımız sıkıntıların nedenlerini bu tip senaryolarda arama yanlışına düşmememiz gerekiyor.Sorun yapısal ve öyle birkaç aylık gelişmelerin sonuçlarında aranacak basitlikte değil. Maalesef  AKP hükümetinin IMF talimatlarıyla yönlendirdiği Türk ekonomisi yukarıda ifade ettiğimiz "balon ekonomiler" kategorisinde bulunuyor. Bu yüzden ekonomimizde ipler uzun yıllardır bizim elimizde olmadı ve ipimizi elinde tutanlar, öz servetimizi sömürdükleri gibi, istedikleri zaman da balonumuzu patlatabiliyor. Bugün yaşadığımız sonuç da ekonomi balonunun patlamasından başka bir şey değildir.
Yorumlar
Yorum bulunmuyor.
Yorumlarınızı paylaşın

--
 
Alperen Polat / diğer yazıları
Karabük Valisi yangınlarla ilgili açıklama yaptı
"613 hanede 1006 vatandaş tahliye edildi"
5 ilde 2 bin 619 kişi güvenli bölgelere alındı
AFAD son durumu paylaştı
Katil Netanyahu'nın gözü Suriye'de
'Silahsızlandıracağız'
Kredi faizlerinde değişiklik
Tüm oranlarda 25 baz puan indirim
Atatürk’ün hazırlattığı hutbeler
Allah’ın ve Peygamberin, hayat verecek emirleri
Arda Turan'dan Beşiktaş karşısında farklı galibiyet
Dolmabahçe'de hayal kırıklığı
Soykrım tam gaz sürüyor
59 bin 587 Gazzeli katledildi
Sanayici perişan durumda
15 yılda kazanılan 2 yılda kaybedildi
"İndirim daha hızlı ve yüksek oranda yapılmalı"
İhracatçılar Merkez'in faiz indirimini yetersiz buldu
'Gazze'nin tamamını Yahudileştireceğiz'
İsrailli bakandan küstah açıklama
Faiz kararı açıklandı
300 baz puanlık indirim geldi
Her gün 7 saat zorunlu kesinti
İzmir Çeşme'de su sıkıntısı
ÖTV artışı yürürlükte
Araba almak artık daha zor
Karabük'teki orman yangınları devam ediyor
40 ev yandı, 527 hane boşaltıldı
Ekonomi yazarı Nazlı Sarp evinde ölü bulundu
Birkaç gündür haber alınamıyordu
Karabük Valisi yangınlarla ilgili açıklama yaptı
"613 hanede 1006 vatandaş tahliye edildi"
5 ilde 2 bin 619 kişi güvenli bölgelere alındı
AFAD son durumu paylaştı
Katil Netanyahu'nın gözü Suriye'de
'Silahsızlandıracağız'
Kredi faizlerinde değişiklik
Tüm oranlarda 25 baz puan indirim
Atatürk’ün hazırlattığı hutbeler
Allah’ın ve Peygamberin, hayat verecek emirleri
Arda Turan'dan Beşiktaş karşısında farklı galibiyet
Dolmabahçe'de hayal kırıklığı
Soykrım tam gaz sürüyor
59 bin 587 Gazzeli katledildi
Sanayici perişan durumda
15 yılda kazanılan 2 yılda kaybedildi
"İndirim daha hızlı ve yüksek oranda yapılmalı"
İhracatçılar Merkez'in faiz indirimini yetersiz buldu
'Gazze'nin tamamını Yahudileştireceğiz'
İsrailli bakandan küstah açıklama
Faiz kararı açıklandı
300 baz puanlık indirim geldi
Her gün 7 saat zorunlu kesinti
İzmir Çeşme'de su sıkıntısı
ÖTV artışı yürürlükte
Araba almak artık daha zor
Karabük'teki orman yangınları devam ediyor
40 ev yandı, 527 hane boşaltıldı
Ekonomi yazarı Nazlı Sarp evinde ölü bulundu
Birkaç gündür haber alınamıyordu
logo

Beşyol Mah. 502. Sok. No: 6/1
Küçükçekmece / İstanbul

Telefon: (212) 624 09 99
E-posta: internet@yenimesaj.com.tr gundogdu@yenimesaj.com.tr


WhatsApp iletişim: (542) 289 52 85


Tüm hakları Yeni Mesaj adına saklıdır: ©1996-2025

Yazılı izin alınmaksızın site içeriğinin fiziki veya elektronik ortamda kopyalanması, çoğaltılması, dağıtılması veya yeniden yayınlanması aksi belirtilmediği sürece yasal yükümlülük altına sokabilir. Daha fazla bilgi almak için telefon veya eposta ile irtibata geçilebilir. Yeni Mesaj Gazetesi'nde yer alan köşe yazıları sebebi ile ortaya çıkabilecek herhangi bir hukuksal, ekonomik, etik sorumluluk ilgili köşe yazarına ait olup Yeni Mesaj Gazetesi herhangi bir yükümlülük kabul etmez. Sözleşmesiz yazar, muhabir ve temsilcilere telif ödemesi yapılmaz.