logo
11 TEMMUZ 2025

‘Çoklu Evren (Multiverse)’ teorisi: Ateizmin yeni ilahı (mı)? - II

01.11.2018 00:00:00
Tim Folger tarafından Stanfard Üniversitesi öğretim üyesi 'Andrei Linde' ile Palo Alto, Kaliforniya'da  yapılan ve Discover Magazine'de yer alan Akıllı bir yaratıcıya karşı bilimin alternatifi" başlıklı makale üzerinden incelemelerimize devam ediyoruz.

İlk bölümü 21 Ekim tarihinde yayımlanan ve http://www.yenimesaj.com.tr/coklu-evren-teorisi-ateizmin-yeni-ilahi-mi-i-H1305745.htm adresinden okuyabileceğiniz yazımızdan kısa bir alıntı ile başlayalım:

Bilim dünyası sürekli "bir yaratıcı vardır ya da yoktur diyemeyiz, zira her iki durum da ispatlanabilir değildir" demekte iken çoklu evren teorisi ile birlikte kendisinin de "varlığını ve yokluğunu asla ispat edemediği ve edemeyeceği" başka evrenlerin var olduğuna inanmakta ve bunu hayatın varlığına temel göstermektedir. Başka bir ifade ile bilim dünyası içinde hapsolduğu bir evren içerisinde varlığını hiç bir şekilde kanıtlayamayacağı başka evrenlere aslında inanmaktadır ve bu inancı bir yaratıcı alternatifi olarak sunmaktadır.

Çoklu Evren Teorisi üzerinde 20 yıldan uzun bir süre boyunca çalışan Andrei Linde'ye  (ve teorinin olgunlaşmış haline)  göre her bir farklı evrenin kendine has (farklı) fizik kuralları bulunmaktadır ve yeterince çok evren olması halinde de elbet bir tanesi galaksilerin, yıldızların ve gezegenlerin ortaya çıkması için yeterli koşullara sahip olacaktır.

Linde: "Diğer evrenlere bakabilseydik farklı fizik kuralları görecektik. Onlar da sadece kendi evrenlerini göreceklerdi, işte evrenimiz diyecek ve kendilerince evreni tanımlayan bir teori geliştireceklerdi".

"In some other universe, people there will see different laws of physics, they will not see our universe. They will see only theirs. They will look around and say, 'Here is our universe, and we must construct a theory that uniquely predicts that our universe must be the way we see it, because otherwise it is not a complete physics.'

Tam da bu aşamada teorinin kendi içindeki asıl sıkıntı vurgulanmaktadır aslında. Fizik kuralları bile farklı olan olası bir evrenin bizim evrenimizle hiç bir ilişkisi olamayacağı gibi benzer şekilde kendi evrenimizde yaşayan bizlerin de olası bir başka evrenden haberimiz olması mümkün değildir.

Tıkanan bu noktada ise yıllar içerisinde çözüm aranmış ve sonunda Sicim Teorisi üzerinden Çoklu Evren Teorisi için dayanak oluşturulmaya çalışılmıştır. Sicim Teorisi de kendi içerisinde oldukça büyük sıkıntılar barındırmaktadır – en, boy, yükseklik gibi 3 boyut dışında 8 ayrı boyutun daha var olmasının gerekliliği ve kendi içinde bile astronomik düzeyde farklı çözüm barındırması bunlardan bazılarıdır.

Sicim Teorisi ile ilgili ayrıntıları başka bir yazımıza bırakalım ve amacımıza dönük olarak bu aşamada yine teorik fizikçilerin kendi görüşlerine yer verelim.

Cambridge Üniversitesi'de öğretim görevlisi olan Astofizikçi Martin Rees "Bir teori fiziksel dünyanın daha önce açıklanamayan özelliklerini açıklayabildiği takdirde hiçbir zaman test edilebilir olmasa da kabul gördüğü için bu tahminleri ciddiye almalıyız" demektedir. Başka bir deyimle yine içinde bulunduğu evren ile ilgili gözlemleri evren dışı evrenler tahminleri için kanıt kabul etmektedir.

"If a theory did gain credibility by explaining previously unexplained features of the physical world, then we should take seriously its further predictions, even if those predictions aren't directly testable".

Queen Mary Üniversitesi'nde Kozmolog olrak görev yapan Bernard Kerr bunu daha da açık bir şekilde ifade etmektedir. Kerr "eğer sadece bir evren var ise bu evreni bize göre düzenleyen de olmalı – eğer bir ilah yok ise multiverse olmalı" demektedir. Bir yaratıcı olmadığına inanmanın tek yolunun çoklu evrene inanmak olduğunu belirten net bir ifadedir bu.

"If there is only one universe," Carr says, "you might have to have a fine-tuner. If you don't want God, you'd better have a multiverse."

Çoklu Evren (Multiverse) teorisi ateizmin yeni ilahı mı?

Bu noktaya kadar bilim dünyasından insanların sözleri ile aslında fazla da bir yorum yapmadan içinde bulunduğumuz evrenin sınırları dahilinde evren dışı evrenlerin ispatlanamayacağına ve bunların (teoriler kendi içinde tutarlı dahi olsa) asla gözlemlenemeceği için tahminden öteye geçemeyeceğine değindik. Yine bilim insanlarının kendi sözleri ile asla ispatlanamayacak bir teorinin bir yaratıcı alternatifi olarak sunulduğunu gördük – ki bu da aslında farklı bir inanç türü demektir.

Bir yaratıcı için kanıt isteyen bilim dünyası asla ispat edilemeyecek bir teoriyi yaratıcı alternatifi olarak sunmakta ve buna inanmayı seçmektedir.

Çoklu Evren (Multiverse) teorisi doğru ise de bir şey değişir miydi?

Aslında yanıtı hayır. Bir Mümin gözü ile (ve kişisel olarak da kendim için) bir evreni yaratan Allah için milyon evreni de yaratmış olması neden değişik bir durum oluştursun ki?

Allah'ın sonsuz ve sınırsız kudreti için evren ya da evrenler olması arasında bir fark yoktur ve Müminler için de kudretini sergilediği bir değil milyon evren var olmuş olacak ve bir Mümin'in imanını daha da pekiştirecektir o kadar. Nihayetinde de hepsinin de varlığı yine ancak kıyamete kadar olacaktır.
Yorumlar
Yorum bulunmuyor.
Yorumlarınızı paylaşın

--
 
Cem Kayalı / diğer yazıları
Leman Dergisi'nin karikatür soruşturmasında gelişme
Firari yazı işleri müdürü gözaltına alındı
Silah bırakma gösterisi
Bir grup terörist silah yaktı ve gitti
Bahçeli'den silah bırakma açıklaması
'PKK’nın kurucu önderliği sözünü tuttu'
30 terörist silahlarını imha edecek
PKK sembolik silah bırakıyor
'Gazze'deki sivillere defolun diyoruz'
Katil Netanyahu'dan küstah tehdit
Tedavi altındaydı
Cumhurbaşkanı Başdanışmanı Yiğit Bulut öldü
İsteyen herkes başkan adayı olamazmış
Zorbalık derneklere de sıçradı
LGS sonuçları açıklandı
Tercihler 14 - 24 Temmuz arası
Srebrenitsa Soykırımının yıl dönümü
Soykırımın 7 kurbanı toprağa verilecek
Kartalkaya'da yakınlarını kaybedenler konuştu
170 gün geçti 'artık yeter'
Mısır'dan 'Avrupalı İmamlar'ın İsrail ziyaretine tepki
'Utanç verici bir manzara'
Mısır ve Çin'den 'milli paralarla ticaret' hamlesi
3 anlaşma imzalandı
ABD, Kanada'ya yüzde 35 ilave vergi uygulayacak
Trump: 1 Ağustos'ta başlıyor
Erdoğan'dan kritik atamalar
Üniversitelere rektör atadı
4 kişideki para 750 milyon kişiden fazla
İşte gelir adaletsizliğinin geldiği nokta
Leman Dergisi'nin karikatür soruşturmasında gelişme
Firari yazı işleri müdürü gözaltına alındı
Silah bırakma gösterisi
Bir grup terörist silah yaktı ve gitti
Bahçeli'den silah bırakma açıklaması
'PKK’nın kurucu önderliği sözünü tuttu'
30 terörist silahlarını imha edecek
PKK sembolik silah bırakıyor
'Gazze'deki sivillere defolun diyoruz'
Katil Netanyahu'dan küstah tehdit
Tedavi altındaydı
Cumhurbaşkanı Başdanışmanı Yiğit Bulut öldü
İsteyen herkes başkan adayı olamazmış
Zorbalık derneklere de sıçradı
LGS sonuçları açıklandı
Tercihler 14 - 24 Temmuz arası
Srebrenitsa Soykırımının yıl dönümü
Soykırımın 7 kurbanı toprağa verilecek
Kartalkaya'da yakınlarını kaybedenler konuştu
170 gün geçti 'artık yeter'
Mısır'dan 'Avrupalı İmamlar'ın İsrail ziyaretine tepki
'Utanç verici bir manzara'
Mısır ve Çin'den 'milli paralarla ticaret' hamlesi
3 anlaşma imzalandı
ABD, Kanada'ya yüzde 35 ilave vergi uygulayacak
Trump: 1 Ağustos'ta başlıyor
Erdoğan'dan kritik atamalar
Üniversitelere rektör atadı
4 kişideki para 750 milyon kişiden fazla
İşte gelir adaletsizliğinin geldiği nokta
logo

Beşyol Mah. 502. Sok. No: 6/1
Küçükçekmece / İstanbul

Telefon: (212) 624 09 99
E-posta: internet@yenimesaj.com.tr gundogdu@yenimesaj.com.tr


WhatsApp iletişim: (542) 289 52 85


Tüm hakları Yeni Mesaj adına saklıdır: ©1996-2025

Yazılı izin alınmaksızın site içeriğinin fiziki veya elektronik ortamda kopyalanması, çoğaltılması, dağıtılması veya yeniden yayınlanması aksi belirtilmediği sürece yasal yükümlülük altına sokabilir. Daha fazla bilgi almak için telefon veya eposta ile irtibata geçilebilir. Yeni Mesaj Gazetesi'nde yer alan köşe yazıları sebebi ile ortaya çıkabilecek herhangi bir hukuksal, ekonomik, etik sorumluluk ilgili köşe yazarına ait olup Yeni Mesaj Gazetesi herhangi bir yükümlülük kabul etmez. Sözleşmesiz yazar, muhabir ve temsilcilere telif ödemesi yapılmaz.