2800 yıllık ilk maden ruhsatı yazıtı Bolkar Dağları’nda
02.06.2021 14:36:00 /
Bolkar Dağları'nda 1455 rakımda bir kayanın üzerindeki 2 bin 800 yıllık, Geç-Hitit döneminden kalma yazıtın, en eski maden ruhsatı olduğu kabul ediliyor.
Niğde'nin Ulukışla ilçesine bağlı Alihoca ve Maden Köyü yakınlarında bulunan yazıt 108 santimetre yüksekliğinde ve 186 santimetre genişliğinde. Maden varlığı açısından zengin olan bölgenin madencilik geçmişi, bilimsel tarihleme yöntemleriyle günümüzden 2 bin 800 yıl öncesine kadar gidiyor.
En eski maden ocağı ruhsatı olduğu öne sürülen yazıtın doğal aşınma sonucunda yüzde 8'lik kısmının aşınmasının ardından Ulukışla Kaymakamı Abdulkadir Nar, İl Kültür ve Turizm Müdürü Alper Göncü, Arkeolog Mustafa Eryaman bölgede inceleme yaptı.
Sarp ve ulaşılması oldukça güç bir bölgede yer alan yazıtın korunmasına yönelik alınması gereken tedbirler yerinde incelendi.
Yazıtla ilgili bilgi veren Arkeolog Mustafa Eryaman, "Bulgar Madeni yazıtı olarak da bilinen ve literatüre giren kaya yazıtı ortalama 108 santimetre yüksekliğinde ve 186 santimetre genişliğinde, toplamda 5 satırdan oluşuyor. Geç Hitit Dönemi’ne ait kaya yazıtı M.Ö 800’le tarihleniyor ve Tabal Krallığı’na ait. Yazıtta Kral Warpalavas'ın prensi Tarhunzas'a Muti Dağ’ını hediye ettiğini ve bu dağın zenginliğine yönelik görüşler var. Tabi zenginlikten kasıt Hitit Dönemi’nde bugünkü adı Bolkar olan Bulgar Dağları’nda da maden çıkarılması. Gerek Demir Çağı gerekse daha sonraki dönemlere ait Bulgar Dağı’ında antik galerileri ve antik cüruf yığınlarını görebiliyoruz" dedi.
Yazıtla ilgili ilk bilimsel çalışmanın 1973 yılında Prof. Dr. Mustafa Kalaç tarafından yapıldığını belirten Eryaman, Roma, Bizans, Selçuklu, Osmanlı ve Cumhuriyet dönemlerinde de bölgede madenciliğin devam ettiğini ifade etti.
Eryaman yazıtın son satırın "Kim bu yazıtı kazır, siler ve parçalarsa fırtına tanrısı Teşup onu kovalasın, tanrılar onu yakalasın ve yine tanrılar onu yok etsin" ifadelerinin bulunduğunu belirtti.
Geç Hitit dönemi Tabal Krallığına ait yazıtın aynı boyuttaki replikası ise Niğde Müzesinde sergileniyor.
Yazılı izin alınmaksızın site içeriğinin fiziki veya elektronik ortamda kopyalanması, çoğaltılması, dağıtılması veya yeniden yayınlanması aksi belirtilmediği sürece yasal yükümlülük altına sokabilir. Daha fazla bilgi almak için telefon veya eposta ile irtibata geçilebilir. Yeni Mesaj Gazetesi'nde yer alan köşe yazıları sebebi ile ortaya çıkabilecek herhangi bir hukuksal, ekonomik, etik sorumluluk ilgili köşe yazarına ait olup Yeni Mesaj Gazetesi herhangi bir yükümlülük kabul etmez. Sözleşmesiz yazar, muhabir ve temsilcilere telif ödemesi yapılmaz.
