logo
19 NİSAN 2024

Hicaz bölgesindeki isyanlar

21.01.2010 00:00:00
1916 kasımının ikinci yarısında Hicaz isyanının yönetiminden sorumlu İngiliz ve Fransız generaller Arap oymaklarının Yenba'ül Nahil'i askeri üs yaparak Medine'yi Osmanlı işgalinden kurtarmak isterler. Bunun için toplanan bedevi oymakları burada toplanır. Bunun için burada toplanan Bedeviler ilk iş olarak kuzeyden ve doğudan Medine'ye gelen demir yollarını tahrip etmektir. Sonra da Medine'yi işgal etmektir.Yenba'ül Nahil'ie toplanan silahlandırılmış Arap oymaklarının Medine'yi almak için toplandığını fark eden Fahrettin Paşa hemen saldırıya geçer. Emir Ali'in kumandasında toplanan Bedeviler, Fahrettin Paşa'nın saldırısı karşısında vuruşmadan dağılırlar. Fahrettin Paşa komutasındaki Osmanlı askeri Yenba'ül Nahil'e girer. Fakat askeri üssü ele geçirmesine rağmen orada tutunmayı istemez. 16 Aralık 1916 günü şehri boşaltır. Çünkü Yenba'ül Nahil'de kaldığı zaman askerin beslenme ve askeri ihtiyaçlarının ikmalinin çok zor olmasından hemen ayrılır. Fahrettin Paşa 20 Aralık 1916 da Cemal Paşa'ya şu teli çeker: Eğer Mekke'ye gidilmek mukarrer ise elimdeki kuvvet ussatın (ayaklanmış olanların) sarkıntılıklarını men'e ancak kâfi olup Mekke için Obüs topları ve sahra topları ile mücehhez kuvvetli ve noksansız bir kuvve-i seferiye tertibi ehem(en önemli) ve elzemdir. Eğer Mekke hareketinin bir müddet tehiri icap ediyorsa elyevm bulunduğumuz yerlerden bir iki ay sonra çekilmek zilletini görmemek için elimdeki kuvvetin bir alayla takviye edilmesi lazımdır. Çünkü hastalık, şehitlik ve yaralanmak yüzünden kıtaat hemen yarı derecede azalmıştır. Cemal Paşa da 23 Aralık 1916'da, Fahrettin Paşaya şu karşılığı verir: 1- İngilizler çok istirdat ve belki Filistin'e taarruz maksadı ile Ariş'e pek ziyade yaklaşan şimendifere istinat ederek yürüyorlar. 2- Hicaz Kuvve-i seferiyesinin Mekke istikametinde yürümesi tehir edilmiştir. Hicaz kuvve-i sefer iyesi şimdilik müdafaa halinde kalacaktır. 3- Şimdiden ikmal efradı, malzeme ve cephane müstesna olmak üzere ne bir kıta, ne bir deve gönderilemeyeceği hesap edilmelidir. 4- Hediye dahil, Medine şimendifer kısmının muhafazası dahi Hicaz Seferiye kumandanlığına verilmiştir. 5-Bu vaziyete ve maksada göre mevcut kuvvet ve vesaitinizle emniyetli bir savunma temin etmek için vaz'ülceyş-i hazırınızda zaruri göreceğiniz tadilatı yapabilirsiniz 5- Bu vaziyette ve maksada göre mevcut kuvvet ve vesaitinizle emniyetli bir müdafaa tesis etmek için Vaz'ülceyş-i hazırınızda(şimdiki konuşunuzda) zaruri göreceğiniz tadilatı yapabilirsiniz. 6- Tahkimata devam edilmelidir. 7- Mahaza (Bununla birlikte) bu emrin ihtiva ettiği maksat hakkında harice hiçbir emare vermemek için Mekke seferi ihzaratının faaliyetiyle idamesi matluptur. 8-Emir hazretlerine( Şerif Ali Haydar Paşa) de kezalik zata mahsus şifre ile bu mealde malumat verilmiştir.IV. Ordu Komutanı Cemal Paşa, yukarıdaki belgelerden de anladığımız gibi Hicaz isyanında, olayı bastırmak gibi bir düşünceden uzaklaşılmış, sadece Medine'nin savunulması için bir gayret gösteriliyor. Çünkü askerlerimizin çoğu Galiçya'ya vuruşmaya gittiği için asker gönderilemiyordu. Ayrıca isyan ettikleri için Araptan da asker toplayamıyorduk. 24 Aralık 1914 günü Hicaz'daki Fransız  General Bremond, Emir Şerif Ali'nin başarısızlığını ve yapılmak istenen askeri hareketleri temsil kurulu başkanı İngiliz General Murrey'e bildirir: Emir uğradığı bozgunun hiçbir iş görmeyen ve her şeyi kendisine bırakan kardeşi Faysal'ın kıskançlığı ve Aziz Bey el-Mısri ile arasındaki anlaşamamışlıktan yüzünden ileri geldiğini anlatır? On güne kadar Türklere el-Meciz'de saldırabileceğini söyler. İngilizlerin Rabiğ limanını savunmak için silah ve cephane gönderilmesini ister. General Murrey, ayni gün General Bremond'a şu cevabı gönderir: "54000 tüfekle milyonlarca mermi gönderildiğini, bu silahların Türklere geçtiğini, böylelikle son zamanlarda bu yılın tarihini taşıyan Türk altınlarının neden çok görülmekte olduğunun anlaşılacağını? General Murrey bu cevabı ile Arapların, dağıtılan silahları ve cephaneyi Türk ordusuna sattıklarını iddia ederek onların hırsızlıklarını açığa çıkarıyor.
 
Ahmet Oğuz Bahadır / diğer yazıları
Merkez Bankası anketi açıklandı
Dolar, enflasyon, faiz tahminleri belli oldu
Gelecek burada
10 yılda 20 kat büyüyecek
Çocuk nüfusumuz açıklandı
Nüfusumuzun yüzde 26'sı çocuk
İran'dan saldırıya ilişkin açıklama geldi
'3 mini İHA saldırısı püskürtüldü'
Şehit edilen babasının koltuğuna oturdu
29 yıl önce babası o koltuktaydı
Kaçak kazı zannedildi gerçek bambaşka çıktı
Soruşturma devam ediyor
Depremin izleri gün ağarınca ortaya çıktı
Binalar ve minareler yıkıldı
2 kurşun camlara isabet etti
Holding binasına ateş açıldı
Komşusunun kapısına balyoz ve matkapla dayanıp ateşe verdi
Gürültü kavgasını özel harekat bitirdi
İsrail'den İran'a misilleme
İran'da uçuşlar askıya alındı
'Hasarlı evlere girmeyin'
Açıklama sırasında depreme yakalandı
Atatürk’ün hazırlattığı hutbeler; Peygamberimizin ahlakı
Fenerbahçe penaltılarda yıkıldı
Umutlu başlangıç kabusa döndü
Hayber’deki 'Demir Kubbe'yi yıkan adam
Fabrikalarda işler tersine döndü
Ustaysan, zanaatkârsan maaş kıyak
Merkez Bankası anketi açıklandı
Dolar, enflasyon, faiz tahminleri belli oldu
Gelecek burada
10 yılda 20 kat büyüyecek
Çocuk nüfusumuz açıklandı
Nüfusumuzun yüzde 26'sı çocuk
İran'dan saldırıya ilişkin açıklama geldi
'3 mini İHA saldırısı püskürtüldü'
Şehit edilen babasının koltuğuna oturdu
29 yıl önce babası o koltuktaydı
Kaçak kazı zannedildi gerçek bambaşka çıktı
Soruşturma devam ediyor
Depremin izleri gün ağarınca ortaya çıktı
Binalar ve minareler yıkıldı
2 kurşun camlara isabet etti
Holding binasına ateş açıldı
Komşusunun kapısına balyoz ve matkapla dayanıp ateşe verdi
Gürültü kavgasını özel harekat bitirdi
İsrail'den İran'a misilleme
İran'da uçuşlar askıya alındı
'Hasarlı evlere girmeyin'
Açıklama sırasında depreme yakalandı
Atatürk’ün hazırlattığı hutbeler; Peygamberimizin ahlakı
Fenerbahçe penaltılarda yıkıldı
Umutlu başlangıç kabusa döndü
Hayber’deki 'Demir Kubbe'yi yıkan adam
Fabrikalarda işler tersine döndü
Ustaysan, zanaatkârsan maaş kıyak
logo

Beşyol Mah. 502. Sok. No: 6/1
Küçükçekmece / İstanbul

Telefon: (212) 624 09 99
E-posta: internet@yenimesaj.com.tr gundogdu@yenimesaj.com.tr


WhatsApp iletişim: (542) 289 52 85


Tüm hakları Yeni Mesaj adına saklıdır: ©1996-2024

Yazılı izin alınmaksızın site içeriğinin fiziki veya elektronik ortamda kopyalanması, çoğaltılması, dağıtılması veya yeniden yayınlanması aksi belirtilmediği sürece yasal yükümlülük altına sokabilir. Daha fazla bilgi almak için telefon veya eposta ile irtibata geçilebilir. Yeni Mesaj Gazetesi'nde yer alan köşe yazıları sebebi ile ortaya çıkabilecek herhangi bir hukuksal, ekonomik, etik sorumluluk ilgili köşe yazarına ait olup Yeni Mesaj Gazetesi herhangi bir yükümlülük kabul etmez. Sözleşmesiz yazar, muhabir ve temsilcilere telif ödemesi yapılmaz.