Krizin bitmesini istiyor muyuz?

Ekonomiden Sorumlu Devlet Bakanı Kemal Derviş, Amerika'da Türk iş adamlarının da katıldığı toplantıda konuşma yapmış ve; 'Kriz bitti' demişti. Bu açıklama Türkiye'deki iş adamları arasında tartışmalara yol açmış. Hükümeti savunan kimi çevreler krizin bittiği yönünde beyanatlarda bulunurken, iş aleminden müthiş eleştiriler hâlâ

yapılıyor.

1999'da IMF ile yapılan stand-by antlaşmasının gereği olarak sabit kura geçildiği, kur garantisi verildiği, kur garantisine inanan iş adamlarının açık döviz pozisyonundan battığı söyleniyor.

İş adamlarının sabit kur politikası gereği kur garantisine inanıp dövizde açığa düştükleri doğrudur. Bu noktada şu soruyu sormak gerekir. Neden TL'de açık düşmedilerde dövizde açık düştüler ?

Çünkü; 1999 ve 2000 yılları boyunca sıcak para politikasına devam edildi. Yani dövizini getirip bozdurana TL üzerinden yüksek faiz veriliyordu. Bu bizzat Hazine tarafından yapılıyordu. Hazine gibi güçlü bir alıcının yüksek faiz ödediği ortamda iş adamı krediyi nereden, nasıl ve mutlaka çok yüksek faizlerle bulabilirdi. TL'nin bu yüksek faizi sebebiyledir ki iş adamları 1999 ve 2000'de kurun yükselmeyeceğine inanarak döviz kredisine yöneldiler. Döviz kur garantisini kırınca iş adamları "dövizzede" oldular.

İş bununla kalmadı. Döviz iki katına çıkınca iş adamlarının TL talebi iki katına çıktı. Hazine piyasalara TL sürmedi. Aksine ihalelerle para toplamaya devam etti. Vergi toplamaya, sayısız ürüne enflasyonun üstünde zam yaparak TL'yi piyasadan çekmeye devam etti, ediyor.

Faiz üstü fazla için müthiş vergiler ve zamların yanısıra Hazine'nin ihaleleri piyasadaki TL'yi yuttu. İş adamı vergiyi ödüyor. TL piyasadan çekiliyor. Vatandaş yüklü doğalgaz faturasını ödüyor TL piyasadan kayboluyor. Benzinde, elektrik ve su faturasında vs. hemen hemen her şeyde böyle TL piyasadan kayboluyor.

Hâl böyleyken devletin işadamlarına destek olsun diye verdiği KOBİ kredileri de bankalar tarafından geri çağrılıyor. Ödeme güçlüğü çekenler % 375 hatta % 3000'lere varan temerrüt faizleri ödemek zorunda kalıyor. Kısaca iş adamları yok oluyor.

Tam bu noktada şu soruyu sormadan edemiyorum:

Siz üzüm mü yemek istiyorsunuz ? Yoksa asmayı kurutmak, bağcıyı yok etmek mi ? Bu kurak günlerde üzüm asmasının köküne azıcık su dökelim. Kurumazsa üzüm verir. İş adamı sana lazım. Vergi içinde lazım. İş adamını yaşatmanın çaresini düşünsene. İş adamına kredi vermek destek almak gerekirken onu bitirmek için ne lazımsa yapılıyor, piyasalar daraltılırken yaşamak için gerekli destek de çekiliyor. Kredi avanta değil ki. Yakında mevcut iş adamlarıda kalmayınca vergiyi nereden alacaksınız varın siz düşünün. Ekonomi yönetimi faiz dışı fazla oluşturmak bahanesiyle hem piyasaları, hem iş adamlarını bitirdi.

Yapılması gereken Prof. Dr. Haydar Baş beyin ekonomik programını uygulamaktır. Piyasalara nakit vermektir. Piyasaları canlandırıp mal üretmek iş hayatını canlandırmaktır. Kriz böyle aşılır.