Maaşlar 10 yılda 3’te 1’e düştü

Türkiye'de 'çalışan' olmak çok zor. Memur da olsa böyle, işçi de olsa böyle.

Emek diğer ülkelerle mukayese edildiğinde çok, ama karşılığı yok.

Çalışanların maaşlarının alım gücü her geçen gün eriyor.

Bunun böyle olduğuna dair her gün farklı örneklerle açıklamalar yapılıyor.

Bir açıklama da Manisa Milletvekili Bekir Başevirgen'den geldi.

Başevirgen, öğretmen maaşlarıyla ilgili bir mukayese ortaya koydu ve şunları ifade etti:

"Ülkemizde 70 bin 225 okulda, 1 milyon 117 bin 686 öğretmen görev yapıyor. Öğretmenlerimiz yoksulluk sınırı altında maaş alarak geçinebilmek için ek iş yapmak zorunda kalıyor. Hayatlarından birçok şeyi kısıyor."

"Göreve yeni başlayan bir öğretmen 4 bin 369 lira maaş alıyor. 2002 yılında göreve yeni başlayan bir öğretmen 540 lira olan maaşı ile 18 çeyrek altın alabiliyorken, 2020 yılında 4 bin 369 lira maaş ile sadece 5,9 çeyrek altın alabiliyor. 2010 yılında 23 gram altın alabilirken şuan 9,7 gram altın alabiliyor."

"OECD verilerine göre, Türkiye öğretmen maaşları açısından 33 ülke arasında 28. sırada yer alıyor. Almanya'da 2019 yılında brüt öğretmen maaşı yıllık 77 bin 683 dolar iken, ülkemizde öğretmenlerin yıllık brüt maaşı 31 bin 359 dolar."

2002'den bugüne öğretmen maaşı 540 liradan 4 bin 369 liraya yükselmiş, görünüşte 8 kat artmış ama satın alma gücü 3'te 1'e düşmüş.

Sadece bu örnek bile, maaşların resmi enflasyona göre belirlendiğini dikkate aldığımızda, Türkiye'de açıklanan enflasyon rakamlarının doğru olmadığını açıkça gösteriyor.

Öğretmen maaşlarının OECD verilerine göre 33 ülke arasında 28. sırada olması, yerlerde süründüğünü gösteriyor. Bu ayrıca eğitime ve öğretmenlik mesleğine olan bakışımızı da maalesef gösteriyor. Bir Türk öğretmen, bir Alman öğretmenden çok daha fazla çalışmasına rağmen, geliri yarısından daha az.

Bu tablo karşısında bekliyoruz ki eğitim sistemimiz iyi olsun, mümkün mü?

Adamlar öğretmenlerine hak ettikleri maaşı veriyor, eğitim sistemine gerekli yatırımları yapıyor, daha sonra da yaptıkları bu yatırımların meyvesini en güzel şekilde topluyor.

Bizler ise uluslar arası testlerde sonlarda yer alarak ektiğimizin karşılığını buluyoruz. 

Eğitim çalışanlarının durumlarıyla alakalı Eğitim-İş sendikası da bir anket çalışması yayımladı. 45 ilde düzenlenen anketin sonuçları özetle şöyle:

Yüzde 80,56'sı, yoksulluk sınırı altında aylık gelire sahip. 

Yüzde 72,5'i, görevde yükselmenin liyakat esaslarına göre değil, kişisel ve siyasi referanslara göre yapıldığını düşünüyor. 

Yüzde 88,2'si, yaptığı iş karşısında aldığı ücretin yetersiz olduğunu düşünüyor. 

Yüzde 88,1'i tatil için bütçe ayıramıyor. Yüzde 32,1'i ek iş yapıyor.

Yoksulluk sınırı altında yetersiz bir maaşa talim eden, geçinmek için ek iş yapmak zorunda olan ve kafasını toparlamak için sağlıklı bir tatil bile yapamayan eğitimcilerden bir verim bekliyoruz. Üstelik ankette ifade eidliği gibi, eğitimin de siyasallaştığı bir atmosferde. 

Öğretmen maaşları ile ilgili bir de şöyle bir hesap yapalım:

2002 yılında öğretmenliğe başlayan bir kişi 540 lira maaş alıyordu ve bununla o günlerde 18 çeyrek altın alınabiliyordu. Peki, en azından bu maaşın bugün altın bazında değerini korumuş olması için ne kadar olması gerekiyor?

Bugün çeyrek altın yaklaşık 680 lira. 18 çeyrek altın 12 bin 240 lira yapar.

Yani bir öğretmen, 2002'de aldığı 540 liralık maaşın alım gücüne ulaşabilmesi için bugün 12 bin 240 lira alması gerekiyor. Hesap ortada.

Bu rakam size fazla gelmesin. Çünkü Atatürk kendisine, "milletvekili maaşları ne kadar olmalı?" diye sorulduğunda, "öğretmen maaşlarını geçmesin" demişti. Bugün milletvekilleri 25 bin lira maaş almaktadır. Başka bir şey söylemeye gerek var mı?

İşçilerimiz 2 bin 825 lira gibi açlık sınırının altında bir maaşa, öğretmenlerimiz de yoksulluk sınırının altında bir maaşa talim etmektedir.

Milletinin emeğinin karşılığını veremeyen bir ülkenin geleceği asla olmaz.

Asgari ücretle alakalı Bağımsız Türkiye Partisi (BTP) Genel Başkanı Hüseyin Baş şu tespitlerde bulunmuştu:

"Geçen seneki 2 bin 300 lira bu seneki 2 bin 800 liradan daha kıymetli oluyor. Asgari ücret bugün 4 bin lira da olsa, artmış olmayacaktı. Bizim alım gücümüz nerede, ne alabiliyoruz, neye sahip olabiliyoruz? Denklem bu. Yoksulluk sınırı 8 bin 500 lira ki, bu henüz revize edilmedi, 2021'de yine revize edilecek. Yine açlık sınırının altında bir asgari ücret olacak göreceksiniz. Muhtemelen 3 bin 200, 3 bin 300 lira civarında bir açlık sınırı belirlenecek ve dolayısıyla mevcut asgari ücret bunun yine altında olacak.

Yoksul vatandaşın olduğu bir devlet sosyal devlet olamaz. Çözüm Milli Ekonomi Modelidir, model budur, bunun haricinde hiçbir şey değildir. Bunu yapmıyorsanız siz sosyal devlet değilsiniz, adını ne koyuyorsanız koyun. Kendi kendinize ekonomik bir çark oluşturuyorsunuz ve yürümeye çalışıyorsunuz. Sonuç; aynı sefalet, aynı yoksulluk, aynı hayal kırıklıkları devam ediyor."

BTP Lideri bu açıklamayı asgari ücret 2 bin 825 lira olarak açıklandığı ilk günlerde yapmıştı ve 2021'in 2'inci ayı tamamlanmadan Kamu-Ar tarafından açlık sınırı 3 bin 313 lira, yoksulluk sınırı ise 11 bin 466 lira açıklanmıştı ve Sayın Baş haklı çıkmıştı.

İşsizler iş bulmak, çalışanlar ise hak ettikleri maaşlara ulaşmak istiyorlarsa, bunun dünyada bir tek çözümü var, o da Prof. Dr. Haydar Baş'ın Milli Ekonomi Modeli'dir.

Sadece çalışanlar istese, bu eşsiz Model ülkemizde iktidar olur.