Orman kuruluşu ve ekonomik konumun üretime etkisi

Çok sayıda elemandan oluşan orman ekosistemi, bu elemanların çeşidi, sayısı, durumu ve aralarındaki etki ve etkileşim biçimine göre, kendine has bir yapı ve kuruluş oluşturur. 

Bu yapı ve kuruluş, orman ağaçları, arazi-toprak özellikleri, insan etkileri ve çevre koşullarının ortaklaşa bir sonucu olarak, çeşitli meşcere kuruluşları halinde ortaya çıkar.  Belirli bir yapı ve özelliğe sahip olan bu orman veya meşcere kuruluşları, üretimi önemli ölçüde etkiler ve her biri ayrı bir ormancılık tekniği gerektirir. 

Her bir meşcere kuruluşunun verimi birbirinden çok farklıdır. İnsan, ormana planlı veya plansız müdahale ederek, üretimi olumlu veya olumsuz yönde etkilemektedir.  Ormanların planlı ve verimli olarak işletilmesinde, her bir meşcere kuruluşu için ayrı bir amenajman planı kullanılmaktadır. Amenajman planları, meşcere kuruluşlarının alanlarını, ağaçlandırılacak kısımlarını ve verimlilik (bonitet) sınıfları halinde hektardaki servetini, yıllık artımını, her periyot sonunda çıkarılacak hasılat miktarını ayrıntılı bir şekilde, diğer bilgilerle beraber vermektedir.

Dışa açık bir ekosistem olan orman, doğal olarak kendiliğinden yetişen, gelişen, kendisini yenileyebilen ve bu süreçte kendisinden dışarıya çeşitli ürünlerin çıkarıldığı bir varlıktır. Bir ormanın işletmeye açılabilmesi için, sağladığı yarar ve gelirin değerinin tüm harcamalardan fazla olması veya belirli bir arazi rantına sahip bulunması gerekmektedir. 

Orman arazisinin verimliliği yanında, orman ürünlerinin taşınması ve orman hizmetlerinden yararlanma açısından pazara yakınlığı, arazi rantının artmasına yol açmaktadır. Bir ormanın işletmeye açılması veya yeni bir orman kurulmasında, arazinin verimliliği, ürün ve hizmetlerinin tarife bedelleri ve ekonomik konumunun da dikkate alınması zorunlu olmaktadır. Bu yüzden ormancılıkta, ekonomik konum ve pazarlama olanaklarının da üretime önemli düzeyde etki ettiği varsayılmaktadır.

Bir orman arazisi; endüstri, yerleşme, tarım veya ağaçlandırmaya tahsis edilirken, mutlaka ekonomik konumu ile birlikte iyice değerlendirilmesi gerekir. Orman arazisinin çok uzun bir idare süresi sonunda sağlayacağı ürün ve hizmetlerin değeri, çok kere arazinin diğer amaçlarla kullanılması durumunda sağlayacağı değerden düşük olabilir. Ancak bu durumda bile, orman ekosisteminin diğer canlılar için, bir yaşam alanı olduğu ve insanlar için de ekosistemin sağladığı ikame edilemez yararlardan vazgeçilemeyeceği düşünülürse, orman arazisinin başka amaçlar için kullanılmasına karar verirken, çok önemli nedenlerin varlığı aranmalıdır. Bu konudaki karar süreçlerinde, ormanın sağladığı çok çeşitli faydaların ekonomik değerinin tam olarak hesaplanamayacağı da dikkate alınırsa, daima ormanın lehine düşünmekte çok yarar vardır. Gerçekten doğal dengenin sağlanması, erozyonun önlenmesi, toprağın korunması ve yaban hayatının varlığının sürdürülmesi gibi faaliyetlerin parayla değerlendirilmesi ve başka bir şeyle ikame edilmesi mümkün değildir.  

Bugün memleketimizde genel olarak kasten çıkarıldığı düşünülen orman yangınları yüzünden, ormanlarımızda milyonlarca metreküp odun serveti ve yıllık üretim yok olmuştur. Bunun yanında, vatandaşlarımızın can ve mal kayıpları telafi edilemez bir duruma gelmiştir. Tüm milletimize geçmiş olsun derken, zarar gören tüm orman alanlarımızın ranta kurban edilmeden, en kısa zamanda tekrar ormanlaştırılmasını ümit ediyorum. 

Bu yangınlara sebep olanların da en kısa sürede hesaba çekilmelerini diliyorum. Türk Hava Kurumunun işlevsiz hale getirilmesinden ve şimdiye kadar güçlü bir yangın söndürme sisteminin gerçekleştirmemesinden sorumlu olan yöneticilerin de milletimiz tarafından hesaba çekilmesinde çok fayda olduğunu düşünüyorum.