logo
19 MART 2024

Ekonomide umutsuz çırpınış

14.05.2019 00:00:00
Kapitalist ekonomi anlayışıyla düştüğümüz ekonomik bataklıktan hala kapitalist yöntemlerle çıkmaya çalışıyoruz. Bu kokuşmuş, demode anlayış eğer bir çare olsaydı zaten bu bataklığa düşmezdik. Batışımıza sebep olana sımsıkı sarılmak umutsuzca çırpınmaktan başka nedir? Ekonomimizin durumu her gün bir önceki güne göre daha kötüye gidiyor. 
ABD'li yatırım bankası Goldman Sachs, Türkiye ekonomisinin 2019 yılı için büyüme görünümünü eksi yüzde 1,5'ten eksi yüzde 2,5'e düşürdü ve Merkez Bankası'nın (MB) Türk Lirası'na istikrar kazandırma çabalarının bir parçası olarak, önümüzdeki aylarda gösterge faizi artırmak zorunda kalacağını öne sürdü. Goldman'ın tahminlerine göre, MB'nin resmi gösterge faizi ikinci çeyrekte yüzde 25,5 ile zirve yapacak.
Reuters haber ajansı, iki kaynağa dayandırdığı haberinde, Türk kamu bankalarının TL'deki değer kaybını durdurabilmek için geçen hafta içinde yaklaşık 4,5 milyar dolar sattığını duyurdu. Kamu bankaları sadece Perşembe gecesi Asya piyasalarında 1 milyar dolar sattı. Paraya ihtiyaç duyduğumuz dönemde dolar kurunu düşürmek için yapılan bu hamle dikkat çekici… Bu kadar dolar elimizden çıkmasına rağmen dolar 6,25 TL'den 5,99'a kadar düştü ve yeniden 6 TL'nin üzerine çıktı. Bu hamlenin hiçbir faydası olmadı.
MB'nin net rezervlerinin gerçekte "eksi" olduğu iddia edildi. Dünya gazetesi yazarlarından ekonomist Alaattin Aktaş yazısında, MB'nin, sahibi olmadığı dövizlerini sattığını, net rezervlerinin ekside olduğunu belirtti. Aktaş şu dikkat çekici değerlendirmeyi yaptı: 
"Güya dövizi Merkez Bankası değil, bazı kamu bankaları satıyor. Arka kapıdan dolanıyoruz... Satılan bu döviz artık MB'nin dövizi değil. Çünkü MB dövizini sıfırladı... MB'nin net döviz rezervi ekside... MB'nin 9 Mayıs'ta 10,5 milyar dolar olan swap yoluyla elde edilen dövizi düştüğünüzde rezerv eksiye iniyor. 
Yani MB kur daha da artmasın diye piyasaya bir şekilde müdahale ederken kendisinde emaneten tutulan zorunlu karşılık dövizlerini ve swap yoluyla elde ettiği dövizleri kullanıyor."
MB'nin rezervlerinin, yama tutmayan bohça gibi olan bütçenin açıklarını kapatmak için de kullanılmak istendiği belirtildi. Reuters, Hazine ve Maliye Bakanlığı'nın, bütçenin daha fazla bozulmaması için MB'nin 40 milyar liralık ihtiyat akçesini merkezi yönetim bütçesine aktarmayı planladığını ve bu konuda gerekli yasal düzenleme üzerinde çalışıldığını aktardı.
Reuters'a bilgi veren üç üst düzey ekonomi kaynağı, merkezi yönetim bütçesinde açığın şu anda öngörülenden daha fazla olduğu ve bütçenin desteklenmesi için böyle bir adımın atılmasının planlandığını kaydetti.
"İhtiyat akçesi" öngörülemeyen durumlara karşılık kârdan ayrılan para niteliği taşıyor. Reuters'e konuşan bir kaynak, "Daha önce ihtiyat akçesinin kullanıldığını hatırlamıyorum. Bütçedeki bozulmanın daha ileri gitmemesi için bu yöntem gündeme geldi" diye konuştu.
Bütçe bu yılın ilk çeyreğinde 36,2 milyar TL açık vermişti. Üstelik bu rakama MB'nin Hazine'ye yaptığı 40 milyar TL'ye yakın temettü ödemesi de dahil… 
Bütçe açığı ivmeli bir şekilde artıyor, yılsonu itibarıyla 80,6 milyar TL olması tahmin ediliyor ama artış hızına bakılırsa bu rakamdan çok daha fazla olacak.
Hükümet de bu açığı çözmek için değil, gizlemek, üstünü örtmek için yukarıda aktarıldığı gibi farklı olağanüstü yöntemleri devreye koymaya çalışıyor.
Enerji sektörü de battı. Reuters haber ajansı Türkiye'nin enerji sektörünün 13 milyar doları bulan ödenemeyen borçlarını kurtarmayı planladığını yazdı. 
Türkiye'de elektrik üretim kapasitesi 2007-17 arası iki katına çıkarken, bu kapasite artışı 70 milyar dolarlık dış borçlanmayla sağlanmış, TL'nin 2017'den itibaren yüzde 40 değer kaybetmesiyle enerji şirketleri TL gelirleriyle döviz borçlarını ödemede büyük zorluklar yaşar hale gelmişti.
Ajansa konuşan 10'dan fazla bankacı, yatırımcı, danışman ve şirket yöneticisine göre Ankara, bankaların bu borçları bilançolarından silip fon olarak tanımlayıp birkaç yıl içinde yabancı yatırımcılara satabilmeleri için bankalarla birlikte bir yasal düzenleme üzerine çalışıyor. Ajansa göre enerji şirketlerinin kâra geçmesi için tek yolun elektrik zammı olduğunu düşünen bankalar hükümeti buna ikna etmeye çalışıyor.
Ajansa konuşan iki kaynak, hükümetin bankaların istediği oranda olmasa da elektrik zammını kabul edeceğini belirtiyor. Fakat İstanbul'da seçimin 23 Haziran'da tekrarlanacak olması nedeniyle hükümet o tarihten önce bir elektrik zammına sıcak bakmıyor.
Tüm sektörlerde şirketler patır patır dökülüyor, kendi borçlarına çare olamayan devlet kurumları ise bunların batık kredilerini kurtarmaya çalışıyor. 
Fatura tabii ki yine millete…
Görünen o ki, gerek ekonomideki işbilmezlik, gerekse iç ve dış politikadaki gerilimler sebebiyle dolar, faiz, enerji fiyatları, diğer üretim maliyetleri, bütçe açığı, enflasyon, pahalılık, vergiler, cezalar, zamlar artmaya devam edecek. 
Kısaca kötü olan ne varsa her şey artacak.
Ama unutmayalım ki çözümsüzlük, umutsuz çırpınışlar sadece ülkemizi bu kapitalist kısırdöngüye mahkum edenler içindir. Milli Ekonomi Modeli'nin sahibi Prof. Dr. Haydar Baş için bu çözülemez denilen sorunlar 24 saatte çözülebilecek basit sorunlardır. 
Milli Ekonomi Modeli'ni uygulayan Rusya ve Çin'deki gelişmeleri hala görmüyor musunuz?
 
Murat Çabas / diğer yazıları
İsrail duyuru yapmadan Refah'a saldırı başlattı
Çok sayıda Filistinli hayatını kaybetti
AB'den fanatik Yahudilere yaptırım kararı
İsrailli bakandan 'genişletme' çağrısı
'Açılış' adı altındaki mitingler Meclis gündeminde
Maliyeti ne kadar?
Geçen hafta alan kaybetti
Bitcoin'de sert düşüş başladı
Davul çalan kendini başka ilçede buluyor
Bu mahallede yüz yıllardır davul çalınmıyor
Yüklü miktarda para ve külçe altınla yakalandı
FETÖ'den aranıyordu
İhracat azalıyor, ithalat katlanıyor
Sorun derinleşiyor, atölyeler kapanıyor
'Önce Atamızdan sonra Türk halkından özür dilesin'
Aytekin Şef'ten AKP'li başkana çağrı
Bir ayda 145 bin 480 emekli maaşı harcandı
Emekliye cefa, Saray'a sefa!
Rıza göstereceği tek 'darbeyi' açıkladı
'Ben o darbeye teslim olurum'
'Kazanamazsam geleceğimi düşünmem gerekir'
TİP'in Zan kararının perde arkası
MOSSAD Başkanı ve HAMAS lideri masada
Esir takası müzakereleri başladı
Filistinlilerin arazisine mahkeme el koydu
Gasp devam ediyor
Para sayılan ofisin sahibi avukatın ifadesi
'3 saat boyunca para getirdiler'
İsrail'den Refah'ta yeni katliam
En az 14 Filistinli öldürüldü
İsrail duyuru yapmadan Refah'a saldırı başlattı
Çok sayıda Filistinli hayatını kaybetti
AB'den fanatik Yahudilere yaptırım kararı
İsrailli bakandan 'genişletme' çağrısı
'Açılış' adı altındaki mitingler Meclis gündeminde
Maliyeti ne kadar?
Geçen hafta alan kaybetti
Bitcoin'de sert düşüş başladı
Davul çalan kendini başka ilçede buluyor
Bu mahallede yüz yıllardır davul çalınmıyor
Yüklü miktarda para ve külçe altınla yakalandı
FETÖ'den aranıyordu
İhracat azalıyor, ithalat katlanıyor
Sorun derinleşiyor, atölyeler kapanıyor
'Önce Atamızdan sonra Türk halkından özür dilesin'
Aytekin Şef'ten AKP'li başkana çağrı
Bir ayda 145 bin 480 emekli maaşı harcandı
Emekliye cefa, Saray'a sefa!
Rıza göstereceği tek 'darbeyi' açıkladı
'Ben o darbeye teslim olurum'
'Kazanamazsam geleceğimi düşünmem gerekir'
TİP'in Zan kararının perde arkası
MOSSAD Başkanı ve HAMAS lideri masada
Esir takası müzakereleri başladı
Filistinlilerin arazisine mahkeme el koydu
Gasp devam ediyor
Para sayılan ofisin sahibi avukatın ifadesi
'3 saat boyunca para getirdiler'
İsrail'den Refah'ta yeni katliam
En az 14 Filistinli öldürüldü
logo

Beşyol Mah. 502. Sok. No: 6/1
Küçükçekmece / İstanbul

Telefon: (212) 624 09 99
E-posta: internet@yenimesaj.com.tr gundogdu@yenimesaj.com.tr


WhatsApp iletişim: (542) 289 52 85


Tüm hakları Yeni Mesaj adına saklıdır: ©1996-2024

Yazılı izin alınmaksızın site içeriğinin fiziki veya elektronik ortamda kopyalanması, çoğaltılması, dağıtılması veya yeniden yayınlanması aksi belirtilmediği sürece yasal yükümlülük altına sokabilir. Daha fazla bilgi almak için telefon veya eposta ile irtibata geçilebilir. Yeni Mesaj Gazetesi'nde yer alan köşe yazıları sebebi ile ortaya çıkabilecek herhangi bir hukuksal, ekonomik, etik sorumluluk ilgili köşe yazarına ait olup Yeni Mesaj Gazetesi herhangi bir yükümlülük kabul etmez. Sözleşmesiz yazar, muhabir ve temsilcilere telif ödemesi yapılmaz.