logo
19 MART 2024

Korona turnusolunda küreselleşme

18.03.2020 00:00:00

Dünyada hızla yayılmaya devam eden koronavirüs; küreselleşme anlayışının büyük bir tehlike olduğunu, devletlerin "milli bir devlet" ve de "sosyal bir devlet" olmasının ne kadar önemli olduğu gerçeğini gözler önüne serdi.

Virüsün en fazla can kaybına neden olduğu ikinci ülke olan İtalya'nın başbakanı Guiseppe Conte, bilim insanlarına göre ülkedeki koronavirüs salgınının henüz zirve yapmadığını söyledi ve "Koronavirüsten sonra hiçbir şey eskisi gibi olmayacak. Oturup, ticaretin ve serbest piyasanın kurallarını yeniden yazmalıyız" ifadelerini kullandı.

Yani küresel bir salgına dönüşen koronavirüs, 2008 yılında yaşanan küresel krizle miadı dolduğu anlaşılan kapitalizmin iflasının güncel bir göstergesi oldu.

Hatırlarsanız, 2008 krizinde dönemin ABD Başkanı olan Bush, "Serbest piyasa ekonomisini kurtarmak için serbest piyasa ekonomisini bir süreliğine rafa kaldırmamız lazım" demişti. Kapitalizmin küresel tetikçilerinden olan ünlü spekülatör Soros da Kapitalizmin miadının dolduğunu açıklamıştı. 

Koronavirüs, kapitalizm ve küreselleşme merkezli dünya ekonomisini allak bullak etti.

Bloomberg, koronavirüsün hızla yayılması ile ilgili endişelerin küresel piyasalar üzerinde güçlü etkiye sahip olduğunu yazdı. ABD Başkanı Trump'ın, koronavirüs yüzünden Avrupa'dan girişlere 30 günlük yasak getirildiğini duyurduktan sonra ABD borsaları yüzde 9,5-10, Avrupa borsaları da yüzde 11-16 düşüş yaşadı.

Sadece geçtiğimiz Perşembe günü dünyanın en zengin 500 insanı 331 milyar dolar kaybetti. Dünyanın en zengin insanlarının servetleri, 2020 başından bu yana toplamda yaklaşık 1 trilyon dolar küçüldü. Böylece yılbaşından bu yana dünyanın en zengin insanları toplam sermayelerinin yüzde 16'sını kaybetti.

Borsa İstanbul da dış borsalardaki çöküşten nasibini aldı. Geçen haftayı 95 bin 605 puandan kapanan Borsa İstanbul (BIST 100) endeksi haftaya sert satışla başladı. Endeks gün içinde en düşük 86 bin 853 puanı gördü. 

Gün sonuna doğru gelen küçük çaplı alımlarla biraz toparlanan endeks günü yüzde 8.73 kayıpla 87 bin 888 puandan tamamladı.

Dolar Türkiye'de 6,40 TL'leri aştı. Kapalıçarşı'da altının gram fiyatı 307,52 liralara düştü. Ons altın ise yüzde 4'e yakın düşüşle 1468 dolar seviyesinde işlem gördü.

Brent petrolün varili ise yüzde 12 değer kaybederek, 2016 yılından bu yana ilk kez 30 doların altında işlem gördü. Brent türü ham petrolün ortalama varil fiyatı 2018'de 71.19 dolarken, 2019'da yüzde 9,6 azalarak 64.37 dolara gerilemişti.

Koronavirüs sebebiyle, Volkswagen, PSA Grubu, Renault ve Fiat Chrysler (FCA) gibi dev firmalar Avrupa'daki fabrikalarını hızla kapattı.

Sektör yetkilileri 1-2 hafta içinde Türkiye'deki fabrikalarda da üretimin duracağını belirtti.

Koronavirüs salgını sebebiyle Fransa büyük firmaları korumak adına kamulaştırma yoluna gidilebileceğini açıkladı.

Peki, Türkiye'deki reel sektörün durumu nasıl?

TÜSİAD, koronavirüs salgınının ekonomiyi zor durumda bıraktığına dikkat çekerek "Meselenin ekonomik boyutlarına karşı önlemlerin de hızla hayata geçirilmesi, daralma dönemini yeni geride bırakmış ekonomimizde toparlanmanın devam edebilmesi ve istihdamın korunması için önemlidir" dedi.

TÜSİAD, "Küresel piyasalardaki dalgalanmaların artırdığı finansal riskler, tedarik zincirlerine ve ihracata yansıyan olumsuz etkiler ve salgınla mücadele tedbirlerinin iç talebe etkileri ülke ekonomilerini zor bir durumda bırakmıştır" dedi.

Türkiye Seyahat Acenteleri Birliği (TÜRSAB) Başkanı Firuz Bağlıkaya, turizm camiasının kayıplarının büyük boyutlara ulaştığını belirterek, "Seyahat acenteleri yıllardır tırnakla kazıyarak geldiği noktada telafisi imkansız zararlarla karşı karşıya" dedi.

Türkiye Alışveriş Merkezleri ve Perakendeciler Federasyonu (TAMPF) Yönetim Kurulu Başkanı Alp Önder Özpamukçu, alışveriş merkezlerinde (AVM) ziyaretçi sayılarında yüzde 25 ile 40 arasında değişen oranlardaki azalmayı teyit ederken, yaşanan süreçten en çok etkilenecek sektörlerin turizm ve perakende olacağına işaret etti.

Sektör temsilcileri başta kredi desteği olmak üzere, borç ve kiralarda erteleme, vergilerde birkaç ay ödemesiz takvim istiyor.

Dikkat ederseniz, bu tür küresel salgınlar ve felaketler en fazla borca, ithalata ve ihracata dayalı ekonomileri vuruyor.

Hem Türkiye'nin hem de tüm dünya ülkelerinin Prof. Dr. Haydar Baş'ın ortaya koyduğu Milli Ekonomi Modeli'ne ve Sosyal Devlet Milli Devlet tezine bugün daha fazla ihtiyacı var.

Çin, 5 Mart 2013 tarihinde Ulusal Halk Kongresi'nde aldığı resmi kararla "ihracat odaklı" ekonomi anlayışını bırakıp "tüketim odaklı" Milli Ekonomi Modeli'ni uygulama kararı almıştı.

Ve bugün bunun neticesi olarak krizi başarıyla yönetebildi, milli devlet olmanın avantajlarını kullandı.

Kapitalist devletler ise dışa bağımlı oldukları için toparlanamıyorlar ve kapitalizmin ve küreselleşmenin reddettiği bir takım yöntemleri kullanma kararı alıyorlar.

Türkiye olarak bu gelişmelerden gereken dersi çıkarmalıyız.

Milli Ekonomi Modeli'ni uygulayarak kendi ayakları üzerinde duran, kendi aşısını geliştiren ve de sosyal devlet gereği vatandaşına sağladığı gelirlerle onu ayakta tutan güçlü bir devlet olmak da mümkün, ya da bugün olduğu gibi kara kara düşünmek de…

Çözümden uzak durduğumuz her gün daha iyiye gitmiyoruz. Artık bu gerçeği anlamalıyız.

 
Murat Çabas / diğer yazıları
İsrail duyuru yapmadan Refah'a saldırı başlattı
Çok sayıda Filistinli hayatını kaybetti
AB'den fanatik Yahudilere yaptırım kararı
İsrailli bakandan 'genişletme' çağrısı
'Açılış' adı altındaki mitingler Meclis gündeminde
Maliyeti ne kadar?
Geçen hafta alan kaybetti
Bitcoin'de sert düşüş başladı
Davul çalan kendini başka ilçede buluyor
Bu mahallede yüz yıllardır davul çalınmıyor
Yüklü miktarda para ve külçe altınla yakalandı
FETÖ'den aranıyordu
İhracat azalıyor, ithalat katlanıyor
Sorun derinleşiyor, atölyeler kapanıyor
'Önce Atamızdan sonra Türk halkından özür dilesin'
Aytekin Şef'ten AKP'li başkana çağrı
Bir ayda 145 bin 480 emekli maaşı harcandı
Emekliye cefa, Saray'a sefa!
Rıza göstereceği tek 'darbeyi' açıkladı
'Ben o darbeye teslim olurum'
'Kazanamazsam geleceğimi düşünmem gerekir'
TİP'in Zan kararının perde arkası
MOSSAD Başkanı ve HAMAS lideri masada
Esir takası müzakereleri başladı
Filistinlilerin arazisine mahkeme el koydu
Gasp devam ediyor
Para sayılan ofisin sahibi avukatın ifadesi
'3 saat boyunca para getirdiler'
İsrail'den Refah'ta yeni katliam
En az 14 Filistinli öldürüldü
İsrail duyuru yapmadan Refah'a saldırı başlattı
Çok sayıda Filistinli hayatını kaybetti
AB'den fanatik Yahudilere yaptırım kararı
İsrailli bakandan 'genişletme' çağrısı
'Açılış' adı altındaki mitingler Meclis gündeminde
Maliyeti ne kadar?
Geçen hafta alan kaybetti
Bitcoin'de sert düşüş başladı
Davul çalan kendini başka ilçede buluyor
Bu mahallede yüz yıllardır davul çalınmıyor
Yüklü miktarda para ve külçe altınla yakalandı
FETÖ'den aranıyordu
İhracat azalıyor, ithalat katlanıyor
Sorun derinleşiyor, atölyeler kapanıyor
'Önce Atamızdan sonra Türk halkından özür dilesin'
Aytekin Şef'ten AKP'li başkana çağrı
Bir ayda 145 bin 480 emekli maaşı harcandı
Emekliye cefa, Saray'a sefa!
Rıza göstereceği tek 'darbeyi' açıkladı
'Ben o darbeye teslim olurum'
'Kazanamazsam geleceğimi düşünmem gerekir'
TİP'in Zan kararının perde arkası
MOSSAD Başkanı ve HAMAS lideri masada
Esir takası müzakereleri başladı
Filistinlilerin arazisine mahkeme el koydu
Gasp devam ediyor
Para sayılan ofisin sahibi avukatın ifadesi
'3 saat boyunca para getirdiler'
İsrail'den Refah'ta yeni katliam
En az 14 Filistinli öldürüldü
logo

Beşyol Mah. 502. Sok. No: 6/1
Küçükçekmece / İstanbul

Telefon: (212) 624 09 99
E-posta: internet@yenimesaj.com.tr gundogdu@yenimesaj.com.tr


WhatsApp iletişim: (542) 289 52 85


Tüm hakları Yeni Mesaj adına saklıdır: ©1996-2024

Yazılı izin alınmaksızın site içeriğinin fiziki veya elektronik ortamda kopyalanması, çoğaltılması, dağıtılması veya yeniden yayınlanması aksi belirtilmediği sürece yasal yükümlülük altına sokabilir. Daha fazla bilgi almak için telefon veya eposta ile irtibata geçilebilir. Yeni Mesaj Gazetesi'nde yer alan köşe yazıları sebebi ile ortaya çıkabilecek herhangi bir hukuksal, ekonomik, etik sorumluluk ilgili köşe yazarına ait olup Yeni Mesaj Gazetesi herhangi bir yükümlülük kabul etmez. Sözleşmesiz yazar, muhabir ve temsilcilere telif ödemesi yapılmaz.