Sivas Kongresi ve milli duruş

"Milli sınırları içinde vatan bölünmez bir bütündür; parçalanamaz."Bu ifade 1919 tarihinde 4-11 Eylül arası yapılan Sivas kongresinin kararlarının ilk maddesidir.Söylerken bir çırpıda söylenebiliyor, ama tarihin altın sayfalarına kaydederken uğruna nice canlar vermek, nice fedakarlıklar yapmak gerekiyor. Günümüze ışık tutması açısından Cumhuriyetimizin temellerini oluşturan Sivas Kongresi'nin bazı maddelerini daha aktaralım:"Her türlü yabancı işgal ve müdahalesine karşı millet topyekün kendisini savunacak ve direnecektir. ""İstanbul Hükümeti, harici bir baskı karşısında memleketimizin herhangi bir parçasını terk mecburiyetinde kalırsa, vatanın bağımsızlığını ve bütünlüğünü temin edecek her türlü tedbir ve karar alınmıştır. ""Kuvayı Milliye'yi tek kuvvet tanımak ve milli iradeyi hakim kılmak temel esastır. ""Manda ve himaye kabul olunamaz. ""Aynı gaye ile, milli vicdandan doğan cemiyetler, "Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti" adı altında genel bir teşkilat olarak birleştirilmiştir. "Evet, her biri birbirinden daha değerli olan kararlar."Manda ve himaye" meselesi ilk olarak Paris Konferansı'nda kararlaştırıldı. Hani şu Aydın geçinenlerimizin "şimdi Avrupalı olduk" sevincini yaşadıkları Paris Konferansı. Anlaşma Devletleri temsilcileri dünyayı paylaşmaya kalktılar, anlaşmazlığa düştüler. Bazı milletleri tamamen esaret altına alamayacaklarını düşünerek, işgal politikalarını örtmeye yarayan yeni bir sömürü yöntemi geliştirdiler ve adına "Manda Yönetimi" dediler.Milli mücadele döneminde manda altına girmekten başka çare düşünemeyen bir takım aydınlar Amerikan Mandası üzerinde yoğunlaştılar. Bir taraftan Amerika'ya mektuplar yazarken, diğer taraftan Mustafa Kemal Paşaya gönderdikleri mektup ve telgraflarla onu etkilemeye çalıştılar.Mustafa Kemal'in onlara verdiği cevap ilginçtir:" Hayır paşalar hayır, hayır beyefendiler hayır, hayır hanımefendiler hayır, manda yok.. Ya istiklal, ya ölüm var.. Amerikan mandası diye çırpınanlar, düşman işgali altında bulunan sinirleri ve zaafları ile bu millete ve bize inanmayanlardır. Bizim hayal ve macera peşinde koştuğumuzu sananlardır. Eğer, bunlar Anadolu'nun ve Türk milletinin gerçek duygularını bilseler, bizim çalışmalarımızın hedefini kavrayabilseler, Erzurum Kongresi kararlarının nasıl bir millî vicdan ürünü olduğunu takdir edebilseler, bu sakim (hastalıklı) fikirlerinden dolayı utanç duyarlar. Bunlar, ümitsizlik ve bozgunluk içinde realitelerden uzak olarak yaşayan ve ne yapacaklarını, ne yapılmakta olduğunu bilmeyen insanlardır. Kongre hissiyatını açıklıkla belirtmiştir. Heyet-i Temsiliye (Temsil Kurulu) kararını vermiştir. Millî irade şuur ve istikametini bulmuştur. Davamız yürümektedir ve yürüyecektir. Başarılı olmamak için hiçbir sebep yoktur. Hiçbir olumsuz kararı tanımayacağız. Tek ve değişmez parola şudur: Tek tepe, tek kurşun kalıncaya kadar mücadele, yahut da: Ya İstiklal, Ya Ölüm! " Erzurum'da, Sivas'a gelme hazırlıkları yapıldığı bir sırada kendisine sorulan: " Paşam, Sivas'ta galiba manda meselesi bizi çok üzecek ve yoracak " sorusuna heyecanla şu cevabı verir: " Ahmaklar, memleketi Amerikan mandasına, İngiliz himayesine terk etmekle kurtulacak sanıyorlar. Kendi rahatlarını temin etmek için bir vatanı ve tarih boyunca devam edip gelen Türk istiklalini feda ediyorlar ." Sivas Kongresi'nde alınan kararlar ve Cumhuriyetimizin kurucusu Atatürk'ün bu milli duruşu, bugün çözümü kendi milli değerlerinde değil de sınır dışında, Atlantik ötelerinde arayanlara en güzel cevaptır.Sivas Kongresi'ne katılanlara bakarsanız Kuvayı Milliye'nin ne anlama geldiğini anlayabilirsiniz. Asker, hukukçu, memur, tüccar, çiftçi, öğretmen, öğrenci, din adamı... kısaca milletin her kesiminden temsilci mevcut.Sivas Kongresi ve milli mücadele hakkında o zamanın yabancı basınındaki notlar da oldukça ilginç.The Times Gazetesi , 22 Eylül 1919 : " Bir Anadolu Cumhuriyeti... asilerin başı: M. Kemal..., Sultanın değiştirilmesinin başlıca gayelerinden biri olduğu bazı mahfillerde ileri sürülmektedir ." İleride büyük komutan olarak tanıtacakları Mustafa Kemal'e o günlerde "asilerin başı" tanımını kullanıyorlar.Ranin Gazetesi , 11 Ekim 1919 : " M. Kemal Paşa Anadolu'da bir millî hareket meydana getirmeye çalışıyor. Bu çocukça bir hayaldir! Bütün cihanın kuvvetine karşı... harpten ezilmiş olan zavallı Anadolu'nun kuvveti ile... kafa tutmasının ne hükmü olabilir? Anadolu'da ne kalmıştır, ne var ki direniş oluşturabilsin? " Lyon Republicain , 23 Eylül 1919 : " Sivil ve asker Türk vatanseverleri, iktidarsızlıkla suçladıkları hükümetlerine karşı ve Türkiye'yi paylaşmak istemelerinden kuşkulandıkları bazı müttefiklere karşı tam bir ayaklanma halindedirler ." Sonuç olarak tarih tekerrürden ibarettir. Yine birileri egemenliğimizi devralma peşinde, birileri devretme peşinde. Bunlar her devirde yaşanacaktır. Ama Mustafa Kemal ve onun etrafında kenetleşen Kuvayı milliye kadroları gibi bu vatana millete sahip çıkanlar, sahip oldukları değerlerini bilenler olduğu müddetçe bağımsız Türkiye Cumhuriyeti ilelebet payidar kalacaktır.