Sorunların temelinde talep darlığı var

Türkiye'de son günlerde açıklanan ekonomi rakamlarına bir bakalım.Ocak ayında otomobil üretimi geçen yılın aynı ayına göre yüzde 61.2, toplam otomotiv ürünleri üretimi de yüzde 65.8 azaldı. Sektörün ihracatında yüzde 64, yurt içi satışlarda yüzde 39 düşüş yaşandı.Oyak Renault, Tofaş ve Karsan gibi otomotiv devleri ve yan sanayine ev sahipliği yapan Bursa'da ihracata yönelik üretilen araçlar satılamayınca otoparklar otomobillerle doldu.Otomobil ve otomotiv ürünlerine gerek yurt içinde gerekse yurt dışında talep yok dolayısıyla üretim ve satışlar düştü.Sanayi üretimi Ağustos ayında yüzde 3.6, Kasım'da yüzde 13.3, Aralık'ta ise yüzde 17.6 düştü. Üretim düşüş oranı katlanarak artıyor.Sebep yine ürünlere yeterli talebin olmaması?Vergi gelirleri yüzde 2.4 oranında azaldı.Türkiye'de vergilerin yüzde 70'i tüketim üzerinden alınıyor ve tüketim yeterli olmadığı için vergi toplanamıyor. Üretici ise yine yeterli talep olmadığından yeterli satış yapamıyor ve dolayısıyla vergi gelirleri düşüyor.Ocak ayında bütçe açığı geçen yılın aynı ayına göre tam yüzde 465.8 artarken 2 milyar 967 milyon TL'ye yükseldi. Bütçe açığı 2008 Ocak'ta sadece 524 milyon TL idi.Talep darlığı sebebiyle vergi gelirleri düştü, seçim dolayısıyla da vatandaşın tüketimini teşvik etme yerine seçim yatırımı olarak nihai ürün dağıtımı yapılması bütçeyi oldukça sarstı. Bu bir taraftan talebi daha da daraltırken, diğer taraftan bütçe açığını arttırdı.Ocakta iş bulmak amacıyla İş-Kur'a başvuranların sayısı yüzde 95 artışla 151 bin 500'ü aştı. Piyasada talep olmayınca fabrikalar kapasite düşürüp ya da kepenk kapatıp işçi çıkarmaya başladı. Milyonlarca işsize yeni işsizler ordusu katıldı.Merkez Bankası tarafından bankalara duyurulan toplam karşılıksız çek sayısı ocak ayında, geçen yılın aynı ayına göre yaklaşık yüzde 45 artarak 195 bin 825'e çıktı.Piyasada talep olmayınca ürünler satılamadı, stoklara atıldı, dolayısıyla üretim için yazılan çekler senetler patlamaya başladı.Türkiye'den yurt dışına doğrudan yatırımlar yoluyla sermaye göçü 2003-2008 döneminde 8 milyar 922 milyon dolara ulaştı.Türkiye'de talep yeterli olmayınca sanayiciler yatırımlarını dışarıya taşıdılar.Yurttaşların tüketici kredisi ve kredi kartı borçları son bir yılda yüzde 21.2 oranında 20.5 milyar TL artarak bu yılın Ocak sonu itibariyle 117.5 milyar TL'ye ulaştı.Vatandaş en asli ihtiyaçlarını bile karşılamada zorlanınca zorunlu tüketim için krediye sarılmak zorunda kaldı.Türkiye Kamu-Sen tarafından yapılan bir araştırma, memurların yüzde 83'ünün borçlu olduğunu ortaya koyarken, yüzde 70'inin de gelir-gider dengesini sağlayamadığını gözler önüne serdi.Bir ülkenin en saygın mesleklerinden biri olması gereken memurluk bile ayaklar altına serildi, memurlar tüketim ihtiyacını karşılamak için borçlanmak zorunda kaldılar.Daha misalleri çoğaltabiliriz. Dikkat ederseniz problemlerin temelinde hep tüketim darlığı, talep eksikliği var.ABD'de başlayan ve bütün dünyayı etkisine alan küresel krizin sebebi de bu talep eksikliği, tüketicinin iflasıydı.Dünyanın, başta ABD, Rusya, Almanya olmak üzere 42 ülkesi bu temel problemi fark ederek tek tüketim yanlı model olan Milli Ekonomi Modeli'nin projelerinden istifade ettiler ve tüketimi teşvik paketleri açıkladılar.Türkiye'nin de içinde bulunduğu G20 ülkelerinin, Türkiye hariç tamamı, teşvik paketi açıkladı.Ne gariptir ki Türkiye'nin içinden çıkan çözüm projesini bütün dünya uygulamaya aldı, ama Türkiye bu konuda sınıfta kaldı.G20 ülkeleri içerisinde Türkiye hariç hiçbir ülke IMF ile masaya oturmadı. Şimdi soru şu: AKP hükümetinin tek çözüm olarak ortaya koyduğu IMF ile Türkiye'nin problemleri çözülür mü?IMF yeni stand by için neler söylüyor: Vergiyi tabana yay, kemer sık, mali disiplin uygula, tarım desteklerini kıs, eğitim ve sağlık harcamalarını kıs vs vs.Dikkat ederseniz bunların tamamı talebi daha da daraltıcı tavsiyeler.Türkiye'nin en önemli ekonomik sorunu talep darlığı, ama IMF talebi daha da daraltın baskısı yapıyor.Sorunlara sebep olanlarla sorunlar asla çözülmez.