Gıybetten Korunmanın Yolları/ Hayriye Bektaş

Geçen haftaki yazımızda ifade ettiğimiz gibi bugün Ahlak-ı Hamide'nin unsurlarından olan gıybet hastalığını tedavi etmenin yollarını aramaya çalışacağız. Kadınıyla, erkeğiyle zevkle yaptığımız günahlardan en önemlilerinden biri gıybettir. Öncelikle bizleri gıybete sürükleyen sebepleri irdeleyeceğiz. Zira gıybet kalbin bir hastalığıdır. Tedavisi de tıpkı bir tıp doktorunun bir hastaya teşhis koymasıyla başlaması gibi önce teşhis konur, sonra tedaviye başlanır. İlk olarak kendimize; ben en çok hangi durumlarda gıybet ediyorum diye bir soru sormamız lazım. Kızgınlıktan ötürü bir insanın aleyhinde konuşursak aklımıza hemen şu gelmeli ben o insana kızgınlığımdan ötürü aleyhinde konuşursam Allah'da bana onun gıybetini yaptığım için kızar. Çünkü beni gıybetten men etmiştir. Rasulullah (s.a.v.) efendimiz şöyle buyurmuştur. Rabbinden korkan kişinin dili ağırlaşır ve kinini gıybetle dindirmeye kalkışmaz. Demek ki biz Rabbimizden yeteri kadar korkmuyoruz. Her şeyimiz dilimizde gönlümüze işlemiyor. İki cihan güneşi sevgi Peygamberimiz (s.a.v.)  bizlere bakın ne müjdeler veriyor. Gereğini yapma imkanı varken öfkesini yutan kişiyi, Allah-ü Teala kıyamet günü mahlukatın huzurunda çağırır ve istediği hurileri alması konusunda kendisini serbest bırakır. Peygamberlerden birine indirilen kitaplardan birinde şöyle deniliyor. Ey Ademoğlu!  kızdığında beni anki, bende kızdığımda seni anayım da seni helak edeceklerimin arasına katıp helak etmeyeyim. Diğer bir gıybet de arkadaşlara uyarak yapılandır. Şunu unutmamalıyız, birilerini memnun etmek için seni yaradanın emrini çiğnemiş oluyorsun. Arkadaşın tercih etmiş oluyorsun. Unutmamak gerekir ki Allahın hukuku bütün her şeyin üstündedir. Bilakis o arkadaşını dinlemek yerine onu çok tatlı bir şekilde uyarıp, ona günah işlediğini ve Allah'a isyan ettiğini hatırlatırsan, susar, suzmaz ise sert bir dille uyarırsın. Buda işe yaramazsa o artık sendeki ölçüyü alır ve bir daha senin yanında konuşmaya cesaret edemez. Biz o insanı kırdığımızdan dolayı acaba benim amel defterime bu ne olarak yazılacak diye de üzülmemeliyiz. Çünkü burada bir emri yerine getirmek için yapılan bir eylem var, tabi amaç Allah'ın rızasını kazanmak olmalıdır. Nefsi buraya karıştırmamak gerekir. Aksi taktirde sende onunla helak olursun. Gıybetin bir çeşidi de kıskanarak yapılandır. Bir kişiyi kullandığın zaman onda şu var bende yok, o çok varlıklı ben değilim vs. gibi sözlerle o insanın zenginliğine zenginlik katarsın. Çünkü yaptığın ibadetler onun hanesine sevap olarak yazılır senin ise onun günahını almaktan başka bir şeyin olmaz. Kısaca hem bu dünyada onu kıskanarak yanarsın hem öteki dünyada işlediğin günahtan yanarsın. Hasedin ve ahmaklığın yüzünden helak olup gidersin. O zaman insanlarda olan maddi ve manevi zenginlikleri ve güzel halleri hoş karşılamak gerekir. Değil onun aleyhinde konuşmayı, ondan istifade etmemiz gerekir, Çünkü hepimizin tanıdığı ve çevresinde örnek gösterilen bir arkadaşı yakını vardır. Nitekim bir beyitte şöyle söylenir: Allah-ü Teala dürülmüş (kimsenin farkında olmadığı) bir faziletin yayılmasını murad buyurduğunda, o fazileti yaymak için hasetçinin dilini kullandırır. Unutmamak gerekir ki gıybet sadece dille değil elle ve gönülle de yapılır. Gönülle yapılan gıybet yani kötü zan; buradan şunu ifade edelim ki eğer bu kötü zan yani su-i zan, eğer sizin o insan hakkındaki bir karara, yargıya sebep oluyorsa gıybettir. Yani insanın kalbinden geçen değildir. Kalp, tıpkı sokak gibidir, her şey gelip geçer, önemli olan takılmamasıdır. Cenab-ı Hak şöyle buyurur; Ey iman edenler! Zan'nın bir çoğundan kaçının. Çünkü bazı zan vardır ki günahtır  (Hücurat-12)buyurmuştur. Şimdi çok iyi düşünüp elimizle, dilimizle, gönlümüzle, gıybetini yaptığımız insandan helallik alalımda ahirete birşey kalmasın. Zira orası çok çetin bir yerdir dünyada bunları halledelim. Eğer o insan bizden çok uzakta ise onun için Allah'a istiğfar edelimde Allah bizi ve onu affetsin.Son olarak Allah'ın en sevgili dostlarından olan Hasan-i Basri Hz.'nden bir örnekle sözlerimi noktalamak istiyorum. Rivayete göre adamın biri Hasan-i Basri'ye: falanca seni çekiştirdi demiş oda tutmuş gıybetçiye bir tabak taze hurma göndermiş ve; Duyduğuma göre sevaplarını bana hediye etmişsin! Bunun altında kalmak istemem, ancak tam mukabelede bulunamadığım için beni bağışlayın! diye bir mesaj göndermiş. Allah (c.c) gıybet yapacağımız zaman, elimizi, dilimizi ve gönlümüzü, bağlasın. Amin.