Kişi hacı mı olur gitmekle Mekke'ye, Eşek derviş mi olur taş çekmekle tekkeye

Kişi mümin olmaz gitmekle umreyeSattıkça imanını bir 'temre'yeİki başlıklı yazı pek alışılmış bir tarz değil ama bu milletin yakın zamana kadar "eskiden yoğ idi iş bu rivayet yeni çıktı" misali nice yeni yeni şeylere alıştığını görünce buna da alışır deyip atıverdik.'Temre' hurma demek olduğunu öncelikle söyleyeyim.Birinci kıtayı merhum Muzaffer Özak'ın "İrşad" adlı kitabında ilk kez okumuştum, medrese yıllarımda.Harun Göksel kardeşim Pir Sultan Abdal'a ait dedi ama ben bulamadım.Atalarımıza ait bu sözün başka söyleniş şekilleri de var.İkinci kıta ise Aşık Neyanî'nin birinci kıtaya uyarlamasından (siz buna kotarmak da diyebilirsiniz) ibarettir.Aşık Neyanî'nin kim olduğunu bilmeyen bilmez bilenlere selam olsun.Medrese yılları deyince bir hususu beyan etmeden geçmemem gerekir. Yedi yıl "rahle-i tedrisinde" bulunduğum çok muhterem hocam Hacı Hafız Sefer Saka Hocaefendi'ye dûçar olduğu hastalık sebebiyle Yüce Allah'tan acil şifalar dilerim. Hasta yatağında siz değerli okurlarımdan da dua beklemekte olduğunu ifade edeyim.Hacı Sefer Efendi bu ülkenin ender yetişen ve bir benzeri kolay kolay yetişmeyecek değerlerindendir ama neylersin ki, bu kalitede insanların değişmez kaderidir -Allah gecinden versin- hep öldükten sonra kıymeti bilinir.Ne güzel demiş şair Nihal Atsız;"Sağlığında nice ehl-i hünerinBir tutam tuz bile yoktur aşınaÖldürüp onu evvel açlıktanSonra bir türbe dikerler başına."Medrese yıllarında kendilerinden çokça duyduğum şu sözü de teberrüken sizinle paylaşayım;"Her şey vermekle azalır ilim vermekle çoğalır."Bu uzun girizgahtan sonra gelelim sadede.İki başlıklı bu yazının tahayyülü ve tasarımı biraz eskilere dayanır. Meşhur bir gazetenin kimi önceden "olma" kimi sonradan "dönme" iki köşe yazarının mukaddes topraklara yaptıkları "umre" ziyaretini ve bu ziyaretin magazine oluşunu hatırlarsınız.Ebu Leheb ve Ebu Cehl gibi nice "kadim/eski fırıldağın" Kabe'nin dibinde doğup büyüdüklerini düşündüğümüzde bir takım "hadis/yeni fırıldağın" bu gezip eğlenme kokulu seyahatine takılıp kalmanın bir alemi yok aslında.Ama."Kişinin namazı ve orucu, ölçüsü ve tartısı düzgün olmadıkça bir kıymet taşımadığı" gerçeği yanında adam hacca gitmiş, umreye gitmiş ne yazar.Hadis-i şerif olan bu hakikatte geçen "ölçü" ve "tartı" kelimelerini ille de "metre" ve "gram" olarak anlamamız gerekmez."Olayları doğru ölçmek" gelişmeleri "sağlıklı tartmak" şeklinde de anlayabiliriz.Olanlara kör yaklaşıp gelişmeleri amuda kalkık yorumlayan zatların havalarda uçuştuğu bu zamanda en doğru yaklaşım da bu olsa gerek.Kimliğimize ve kişiliğimize "sırat-ı müstakîm" çizgilerini silinmeyecek şekilde çizemeyen ibadetlerin bir kıymeti yoktur.İbadetler mutlaka olumlu manada kimliğimize yansımalı.İbadet ve kimlik.Ayrılmaz ikilidir."Ne güzel kul" demek, "ne yakışıklı adam" demek değildir."Onların kimliğini/hüviyetini yüzlerinde bulunan secde izi belirler" ayeti bu anlatmaya çalıştığım hakikatin kaynağıdır.İmanımız ve ibadetimiz donumuza değil tenimize, kâlimize/konuşmamıza değil hâlimize/davranışlarımıza yansımıyorsa isteneni yakalayamadık demektir."Muhakkak ki namaz fuhşiyattan (yaratılışa uygun düşmeyen her davranıştan) ve münkirattan (Allah'ın hoşuna gitmeyen her şeyden) insanı alı kor" ayetinin izahında Hz. Peygamberin (aleyhissalatü vesselam) şu beyanı bizi silkelemeli. Silkeleyip toparlanmamıza sebep olmalı."Bir kişinin namazı onu Allah'a yaklaştırmıyorsa, o namaz o kişiyi Allah'tan uzaklaştırıyor demektir."Çok kolay bir test.Kulluk testi.Yapalım.Neticeye göre "ömür sonu sınavını" geçip geçemeyeceğimizi anlarız.Aşık Neyanî'nin bir kaç beytiyle bitireyim.Cennet cennet dedikleri birkaç köşkle birkaç hûri,Buldu yeşil dolarları ne etsin cenneti Nuri?*Ne efsunkar imişsin ey mangır,Titretirsin insanı zangır zangır.*Kişi mümin olmaz gitmekle umreyeSattıkça imanını bir 'temre'ye.