Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Mart ayı itibariyle resmi enflasyon rakamlarını açıkladı. Buna göre yıllık olarak Tüketici Fiyat Endeksi'ndeki (TÜFE) enflasyon yüzde 3,99, Üretici Fiyat Endeksi'ndeki (ÜFE) enflasyon yüzde 10,08?Vatandaşın gelirini direkt olarak etkileyen bu enflasyon rakamları gerçekten doğruyu yansıtıyor mu, biraz irdeleyelim.Öncelikle Türkiye'deki enflasyonun "maliyet enflasyonu" olduğunu belirtelim. Yani maliyet kalemlerindeki artışlar, fiyatları aşırı derecede artırmaktadır. Maliyetler hangi oranlarda fiyatlara etki eder?Üretim maliyetlerinin birçok unsuru vardır ama en önemlileri, finans, hammadde, enerji ve vergi giderleridir.Türkiye, finans noktasında yüzde 95 oranında yabancı sermayeye bağımlıdır. Yabancı paranın Türkiye'ye maliyeti ise hem kur hem de faiz açısından değerlendirilmelidir.Bugün şirketler de dahil vatandaşların bankalara borçları 500 milyar lirayı aşmış durumdadır. Bunun 150 milyar lirasının ferdi krediler olduğunu düşünürsek, geri kalan büyük yekûn şirketlerin üretim ve faaliyetleri için aldıkları kredilerdir.Yani vatandaşlarımız hem üretirken faize bulaşmaktadır hem de tüketirken?Üreticilere verilen kredilerin en az yüzde 20 faizle verildiğini düşündüğümüzde, bu üreticilerin ürününü satarken kar edebilmesi için en az yüzde 20 karı fiyatına ilave etme zorunluluğu vardır.Sadece finans maliyetinin bile yüzde 20 daha maliyetli olduğu bir ekonomik ortamda ÜFE'deki enflasyonun yüzde 10 civarında olması asla akla ve mantığa uygun değildir.Üretici için diğer önemli bir maliyet hammaddedir. Hammaddenin yüzde 90'ı ise dışarıdan ithal edilmektedir. Yani hammadde fiyatlarındaki artışı Türk piyasaları değil, küresel piyasalar belirlemektedir. Özellikle de küresel krizin çıkışıyla beraber hammaddeler finansal yatırım aracı olarak görülmeye başlanmıştır. Bunun sonucunda fiyatlarda yüksek meblağlarda artışlar söz konusu olmuştur. Bu artış bazı hammaddelerde yüzde 100'leri dahi bulmuştur.Türkiye ekonomisini direkt olarak etkileyen böyle bir durumda, ÜFE'deki artışın yüzde 10'lar seviyesinde olması yine mümkün değildir. Enerjide de ithalata bağımlıyız ve aynı durum söz konusudur.Ağır maliyetlere maruz kalan üreticinin, sürekli zararına mal satamayağına göre bu maliyeti fiyatlarına yansıtması normaldir. Yani TÜFE'deki enflasyonunun da yüzde 3,99 seviyesinde olması akla ve mantığa uygun değildir.Geçtiğimiz yıl akaryakıt ürünlerine, doğal gaza, elektriğe, en temel gıda maddelerine kısaca vatandaşlarımızın her gün kullandığı ürünlere ortalama yüzde 40'lar seviyesinde zam yapılmıştır. Vatandaşlarımız teorik olarak gözüken bu durumu şöyle pratikleştirebilir: Geçen yıl 100 TL ile yaptığı market alışverişini bu yıl aynı şekilde yapabiliyor mu? TÜİK'e göre geçen yıl 100 TL'ye yapılan alışveriş bu yıl 104 TL'ye yapılabiliyor, bu gerçekten doğru mu?Ben pratik olarak görüyorum ki, geçen yol 100 TL'ye yaptığımız alışverişin aynısını bu yıl en az 140 TL'ye yapabiliyorsunuz. Geçen yılki elektrik, doğalgaz ve su faturalarınızı da gözden geçirin. Yalnız kulanım durumuna göre hesaplamayı unutmayın. Bu yıl kış yaşamamamız sizi doğalgaz konusunda aldatmasın.Peki, siyasilerimiz niçin enflasyon rakamlarını böyle düşük gösterme gayretine giriyorlar? Dilerseniz bu soruyu da yarın cevaplayalım.
Yorumlar
Yorum bulunmuyor.
Murat Çabas / diğer yazıları
- ‘Terörsüz Türkiye’, ‘terörsüz’ Türkiye mi? / 08.07.2025
- Batıla karşı Hüseyni duruş evrenseldir / 05.07.2025
- Politika faizi %46: Enflasyon %35 olabilir mi? / 04.07.2025
- Emekliye yüzde 17, doğal gaza yüzde 25 zam! / 03.07.2025
- Peygamber efendimize saldırı kabul edilemez / 02.07.2025
- Orman alanları, ranta açılmamalı / 01.07.2025
- Tel Aviv’de Abraham Anlaşmaları’na ilişkin bir garip pano / 28.06.2025
- 30 Haziran yaklaştıkça ‘mutlak butlan’ tartışması alevleniyor / 27.06.2025
- İsrail-İran savaşında UAEA’nın rolü! / 26.06.2025
- ABD, İsrail ve İran arasında ‘ilginç’ bir ateşkes / 25.06.2025
- Batıla karşı Hüseyni duruş evrenseldir / 05.07.2025
- Politika faizi %46: Enflasyon %35 olabilir mi? / 04.07.2025
- Emekliye yüzde 17, doğal gaza yüzde 25 zam! / 03.07.2025
- Peygamber efendimize saldırı kabul edilemez / 02.07.2025
- Orman alanları, ranta açılmamalı / 01.07.2025
- Tel Aviv’de Abraham Anlaşmaları’na ilişkin bir garip pano / 28.06.2025
- 30 Haziran yaklaştıkça ‘mutlak butlan’ tartışması alevleniyor / 27.06.2025
- İsrail-İran savaşında UAEA’nın rolü! / 26.06.2025
- ABD, İsrail ve İran arasında ‘ilginç’ bir ateşkes / 25.06.2025