Hac sabır mektebidir

Bildiğiniz gibi hac ibadeti İslam'ın beş şartından biri olup mali ve bedeni şartlara sahip olan yani sağlıklı ve zengin olan Müslüman her kadın ve erkeğe farzdır. Hac ibadetinde aranan mali ve bedeni şartlardan da anlaşıldığı üzere diğer ibadetlere göre farklılık arz ettiği göze çarpmaktadır.  
Diğer ibadetlerden farklı olarak Peygamber Efendimiz hac ibadetinin yapılması esnasında hemen her aşamasında niyet ve dualarında, "Ya Rabbi bunu bana kolaylaştır ve kabul buyur" ifadesini kullanmıştır.  Gerçekten de hacca gidenler bilir ki orada bazı zorluklar vardır. Zorluklar birkaç yönden kaynaklanmaktadır. Bazı zorluklar ibadetin kendinden, bazı zorluklar yer ve imkân darlığından, bazı zorluklar insanın kendi davranışlarından kaynaklanmakta ve ne kadar gayret ortaya konsa da bazı zorlukların kökten ortadan kaldırılmasına imkân olmamaktadır.  
İşte bu zorluklar hac ibadetinin kendine has zorlukları olduğu için Allah'tan sabır ve kolaylık talep edilmiştir.  Görünen o ki hac, ibadet olmanın yanında aynı zamanda sabrın her şubesinin yaşanacağı ve eğitiminin alınacağı bir ibadettir.  Sabır, çeşitlilik arz eder. İbadetlerin yapılışında bulunan zorluğuna sabır; yasaklardan korunmaya karşı sabır; hastalık, bela ve musibetlere karşı sabır; kişinin istemi dışında cereyan eden olaylara karşı sabır.  Şimdi Hac sabır ilişkisini biraz açalım:
Hac ibadeti esnasında Kabe nin tavafı (7 defa dönüş); Safa-Merve arasında mecburi 7 defa gidiş geliş (yaklaşık 2.8 km); Arafat'ta belli bir zaman diliminde bütün Hacılarla birlikte bulunmak ve aynı anda aynı ibadeti yerine getirmek; Müzdelife denilen yerde namaz kılmak ve dua yapmak; taşlanacak şeytana atılacak taşların özenle seçilmesi; Mina'da şeytanın bayramın 3 günü gelinerek taşlanması; bunlar hac ile alakalı ibadetlerdir ve hac ibadetini yerine getirmenin şartları arasında yer almaktadır. Bunlara sabırla hem ibadet yapılmakta hem de ibadetin zorluklarına karşı sabır eğitimi alınmaktadır.
İhram yasaklarıyla, helal olan bazı davranışların dahi yasaklanması, bu yasaklar karşısında yapılan davranışlar ibadet ve ayrıca yasaklara karşı koyma hakkında sabır eğitimidir.
Milyonlarca insanın aynı zaman diliminde aynı mekânı paylaşması (Arafat'ta) aynı davranışları sergilemek zorunda bırakılması hem ibadet hem de buradaki zorluklara karşı sabır eğitimidir.
Daha birçok zorluklar, beklenmedik hastalıklar ve istem dışı karşılaşılan zorluklar, aslında kişinin hac ibadeti esnasında hem çok ciddi bir ibadet yoğunluğu yaşamasına, hem de ciddi bir sabır eğitimi görmesine sebebiyet vermektedir.  
Hacdaki bu sabır eğitimi, kişiler üzerinde o kadar derin izler bırakmıştır ki orada herkes birbirilerine her türlü sıkıntı anında "hacı sabır" diye tavsiyede bulunurlar. Rabbim cümlemize haccetmeyi ve sabır eğitimine tâbi olmamızı nasip eylesin. Âmin!