ABD’nin F-35 fiyaskosu
27.04.2019 00:00:00
F-35 Lightning II, savaştaki her amaç için farklı uçak geliştirmenin masraflı olmasından dolayı tek bir uçağın tüm görevleri yerine getirmesi amacıyla tasarlanan bir savaş uçağıdır. Bu sebeple F-35 projesi, Müşterek Taarruz Uçağı Projesi olarak adlandırılmaktadır.
1 trilyon doları aşan maliyeti olan projeye, bildiğiniz gibi, Türkiye de ortak… Uçak başı 100 milyon dolar para ödüyoruz ve uçakların 800 parçasını üretiyoruz.
Türkiye projeye sözüm ona ortak ama, Rus S-400 hava savunma sistemlerini teslim alma aşamasında olduğu için ABD tarafından F-35 baskısı yapılıyor.
Tabi baskılar sadece F-35 konusunda değil, NATO üyeliği ve ekonomik yaptırımlar da masada…
Peki, F-35 alternatifsiz midir, olmazsa olmaz mıdır, diğer bir soru ise, 5. nesil savaş uçakları içinde en iyisi midir? Dilerseniz bu soruların cevabını öncelikle ABD Kongresi'ne verilen resmi bir raporla vermeye çalışalım.
Yani cevabı biz değil, projenin sahibi ABD versin.
ABD Hükümet Sorumluluklar Ofisi (GAO), önceki gün F-35'lerle ilgili ABD Kongresi'ne 81 sayfalık bir rapor sundu. Ve bu raporu kendi internet sitesinde yayımladı.
Bu raporda özetle şunlar ifade ediliyordu:
* ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon), 1 trilyon doları aşan maliyetiyle ülkenin en pahalı silah sistemi olan F-35 gelişmiş savaş uçaklarının yaşadığı tedarik zinciri sorunlarını çözmeli.
* Gerekli parçaların tedarik edilememesi sebebiyle F-35'ler 2018'in Mayıs ve Kasım ayları arasında planlanan test uçuşlarının yüzde 30'unu gerçekleştiremedi.
* Parçalarda uyuşmazlık ve tamiratta uzun süreli gecikmeler gibi sorunlar uçağın performansında aksaklıklar oluşturuyor.
* F-35'lerin yüzde 60'lık beklentiye rağmen, tüm görevleri güvenli bir şekilde yerine getirme oranı yüzde 27'de kaldı.
* F-35 uçakları bir savaş uçağından beklenen performansın gerisinde kalıyor. Çoklu görevleri gerçekleştiremiyor veya gerektiği kadar uçamıyor.
* F-35'lerin en az bir kere tüm görevleri yerine getirme oranı yüzde 75'lik beklentinin altında kalarak yüzde 52'lik bir oran elde etti.
* F-35'lerin uçuş için ihtiyaç duyduğu 4 bin 300 parçanın tedarik edilmesi konusunda sıkıntı yaşanıyor. Pentagon bu sorunu aşmak için çaba sarf etmesine rağmen henüz tamamen başarılı olamadı.
* Daha önce satın alınan F-35'lerin konuşlandırmalarda ihtiyaç duyduğu destekleyici parçaların yüzde 44'ü, zaman içinde uçakta yapılan güncellemeler sebebiyle artık ihtiyaca cevap veremiyor.
* Pentagon'un, F-35 parçalarının ülkeler arası lojistik ağı olgunlaşmış değil. Denizaşırı F-35 müşterilerinin, uçakların onarımı için gerekli parçaları uzun süre bekledikleri gözlemlenmektedir. Lojistik ağı için ayrıntılı bir plan olmadan, Pentagon genişleyen bir filoyu desteklemeye hazır olmayabilir.
* ABD Hava ve Deniz Kuvvetleri, F-35 uçaklarının teçhizat desteği için gerekli yıllık maliyetin yüzde 24 ile yüzde 43 oranında azaltılması gerektiğini belirledi.
* F-35 yedek parçalarına milyarlarca dolar harcandı ancak satın alınan parçaların nerede olduklarına veya ne kadara mal olduklarına dair kayıtları yok.
* Pentagon, F-35'in ABD'ye ait olan parçaları hakkında bilgi içeren bir veri tabanı tutmuyor ve bunu yapabilmek için gerekli veriden yoksun.
5. nesil savaş uçaklarında F-35 elbette ki tek alternatif değil, hatta Rus Su-57 uçakları her yönüyle çok daha üstün özelliklere sahip…
Bu gerçeği ABD'li yetkililer de kabul ediyor.
ABD merkezli askeri tarih dergisi Military Watch geçen yılki bir sayısında, bu iki savaş uçağının birbirinden önemli ölçüde farklı olduğunu belirtti ve Su-57'nin Amerikan rakibine göre hava muharebesine çok daha uygun olduğunu vurguladı.
Haberde, "Bu, Rus uçağın hızına, uçuş yüksekliğine, sensörlerine, füzelerine, hedef vurma mesafesine ve manevra kabiliyetine, yani daha ağır olan Rus savaş uçağının üstünlüğe sahip olduğu tüm özelliklere yansıyor", "Ağır savaş uçağının saldırı imkanları, yüksek hayatta kalma yeteneğiyle birleşince onu Ortadoğu'daki çalışmalarda son derece değerli yapabilir" ifadelerine yer verildi.
Dilerseniz F-35 ve Su-57 arasındaki bazı teknik özellikleri de mukayese edelim:
* F-35'in azami hızı 1931 km/saat; Su-57'nin ise 2600 km/saat.
* F-35'in uçuş süresi 2 saat 36 dakika; Su-57'nin 5,8 saat.
* F-35'in azami uçuş menzili 1667-2200 km; Su-57'nin 5500 km.
* F-35'in azami muharebe yükü 8160 kg; Su-57'nin 10000 kg.
* F-35'in azami kalkış ağırlığı 31751 kg; Su-57'nin 35480 kg.
* F-35'in iç yakıt rezervi 8278-8960 kg; Su-57'nin 11100 kg.
Dikkat ederseniz bütün teknik özelliklerde Su-57, F-35'e fark atıyor.
Görünen o ki, Milli Ekonomi Modeli'yle, bu modelin bir projesi olan Milli Paralarla Ticaret formulüyle Batının her türlü esaretinden kurtulan BRICS devletleri, başta Çin ve Rusya olmak üzere her konuda, kapitalist sistemi tarihe gömülen ABD'ye fark atıyor.
Ekonomideki fark, askeri teknolojilere de yansıyor.
Türkiye olarak bütün bu gelişmeler "ABD'siz olmaz" diyenlere kapak olsun.
Türk milleti olarak da, Milli Ekonomi Modeli'ni görmezden gelmenin nelere mal olduğunun, bu eşsiz Modelle nerelere gelebileceğimizin artık farkına varalım.
Murat Çabas / diğer yazıları
- Enflasyon ve cari açık bahanesiyle fakirleştiriliyoruz! / 19.04.2024
- Türkiye ekonomisi böyle gitmez! / 17.04.2024
- Sevgiliye vuslatın 4. yıl dönümü / 16.04.2024
- İngiliz gazetesinden Türk siyasetine ayar! / 09.04.2024
- ‘Boş tencerenin yıkamayacağı iktidar yoktur’ / 06.04.2024
- Seçimde katmerli adaletsizlik / 05.04.2024
- BTP oylarını artırdı / 03.04.2024
- Sandıktan ‘çözüm’ değil, ‘tepki’ çıktı / 02.04.2024
- Bu yerel seçimlerde değişime kapı açılacak! / 30.03.2024
- “Oyları böleceğiz, vatanı böldürmeyeceğiz” / 29.03.2024
- Türkiye ekonomisi böyle gitmez! / 17.04.2024
- Sevgiliye vuslatın 4. yıl dönümü / 16.04.2024
- İngiliz gazetesinden Türk siyasetine ayar! / 09.04.2024
- ‘Boş tencerenin yıkamayacağı iktidar yoktur’ / 06.04.2024
- Seçimde katmerli adaletsizlik / 05.04.2024
- BTP oylarını artırdı / 03.04.2024
- Sandıktan ‘çözüm’ değil, ‘tepki’ çıktı / 02.04.2024
- Bu yerel seçimlerde değişime kapı açılacak! / 30.03.2024
- “Oyları böleceğiz, vatanı böldürmeyeceğiz” / 29.03.2024
